|
S. M. Q o d ir o V, M. O. Q o d ir X o n o VBog'liq CJdZi0HhZkhxN7TFlanqРтУМРа
0,3
0,2
0,1
О
1000
2000
3000
4000
5000 N, min
6 .4-rasm . M e x a n ik y o ‘q o tis h la r o ‘r t a c h a bosim i p m ning
a y la n is h la r c h a s to ta s ig a b o g ‘liqligi:
l - Y a M Z - 2 3 8 dizeli; 2 ~ Y a M Z - 740 dizeli; 3 —Z I L - 130 dvigateli;
4 —M o skvich -4 1 2 dvigateli.
ressorni harakatga keltirishga sarflanadigan o ‘rtacha indikator
bosimning ulushlari. T o ‘rt taktli nadduvsiz dvigatellarda mexa
nik y o ‘qotish larn in g 70% asosan, ju ftlar orasidagi ishqa-
lanishlarga sarf bo‘ladi.
M exanik y o ‘qotishlar q u w a ti dvigatelning turi, silindr
diametri, porshen yo‘li, tezlik, yuklama va ish sharoitlariga
bog‘liq.
Bir qator dvigatellar uchun mexanik yuqotishlar o ‘rtacha
bosimi pm ning aylanishlar chastotasiga bog‘liqlik grafiklari
6.4-rasmda keltirilgan. Grafiklardan ko ‘rinib turibdiki, bir xil
aylanishlar chastotasi n da dizellarda pm karburatorli dviga-
tellarga nisbatan katta. Bundan tashqari, yuk avtomobillari
dvigatellaridagi p,n yengil a v to m o b illa r dvigatellaridagiga
nisbatan katta b o ladi.
T o ‘rt taktli kompressorsiz dvigatellar uchun mexanik yo ‘qo-
tishlarning o ‘rtacha bosimini quyidagi empirik formula orqali
aniqlash mumkin:
pm = a +bVn,
bu yerda ti va
6
dvigatelning turiga bog‘liq bo‘lgan o ‘zgarmas
koeffitsiyentlar bo‘lib, ularning qiymatlari quyida keltirilgan.
V„ — porshenning o ‘rtacha harakatlanish tezligi, m/s.
D izellarda p m yonish kamerasining turiga ham bog ‘liq.
Ajratilgan yonish kamerali dizellarda qarshiliklar katta bo‘lgani
uchun pm ham katta b o ‘ladi.
77
|
| |
