Us-ug‘!ik va oziq-ovqat donlarini quritishda harorat tartibi.
Quritish jarayoni da yuqori sifatli urug‘ va donlarni quritishni
taxminlash quyidagi asosiy sharoitlarga rioya qilinishi kerak:
1. Issiqlik olib yuruvchi haroratni va donlarni qizishini qat’iy
uslilab turisli.
2. Don quritgich kameralarida donlarni qizib ketishiga y o ‘1 qo‘y-
rnasdan quritgiclmi normal o‘tkazish qobihyatini ta ’mini ash.
3. Quritgichlarga normal holda issiqlikni kelishini kuzatib turish.
Donlarni quritish tartibi 25-jadvalda kolsatilgan.
Oftobli havoda quritish Oftobli havoda quritish usulini qollash mamlakatimizni janubiy
tumanlarida yaxshi natija beradi. Shimoliy tumanlarda bunday quritish
usuli uncha samara bermaydi. Ob-havo sharoitlari qulay bolgan
paytiarda bir kunda donning namligini 3-4% gacha pasaytirish
mumkin. Oftobli havoda quritish uchun maxsus asfaltlangan,
betonlangan taxtalar qo'yilgan va loy suvoq qilingan maydonlardan
foydalaniladi.
39-rasm. SZSB-8 don quritgichining umumiy ko‘rinishi: 1-o‘txona ventilyatori; 2-o‘txona; 3-o‘txona quvuri; 4-issiq havo
quvuri; 5-yuklash derazasi; 6-yuklash kamerasi; 7-don kiritish
patiubkasi; 8-quritish barabani; 9-don-ni aralashtiruvchi parrakli
krestovina; 10-bandaj; 11-ishlatilgan havo chiquvchi quvur; 12-
bo‘shatish kamerasi ventilyatori; 13-bo‘shatish elevatori; 14-sovutish
kolonkasi ventilyatori; 15-sovutish kolonkasidan havo chiqarish
quvuri; 16-sovu-tish kolonkasi; 17-nazorat quvuri; 18-sovutish
kolonkasi zatvori; 19-bo‘shatish kamerasi; 20-bo‘shatish kamerasi
zatvori; 21-bo‘shatish elevatorining qabul qiluvchi kovshi; 22-baraban
roliklari; 23-roliklar vali; 24-reduktor; 25-klapan.
Maydonlar ochiq quruq joylarda janubiy qiyaliklarda barpo
qilinadi. Loy-suvoqli maydonlar quyidagicha tayyorlanadi. Yemi
ustki qatlamidan har xil o ‘simliklar olib tashlanadi, xaydaladi va
tekislanadi. So‘ng loy aralashmasini qo‘l bilan qo‘shib yaxshi
aralashtiriladi va qo‘yilgan loyni yer ustiga 4-5 sm qalinlikda surib
chiqiladi va quritiladi. Quritish davomida paydo bo‘lgan yoriqlar yana
loy bilan surib chiqiladi. Maydonning katta-kichikligi ekin turlari va
donlaming qalin joylashishiga bog'liqdir. Donlammg namligiga qarab
10-15 sm qalinlikda yoyib chiqiladi. 10 sm qalinlikda donlar yoyilsa 1
t bug‘doy donini joylashtirish uchun 13 m2, javdarga 17 m2, suliga 22
m2 joy kerak bo‘ladi. Don]arm tez quritish uchun yoyilgan
maydondan ariqchalar olinadi. Har 20-30 daqiqada yog‘ochli kuraklar
bilan donlami aralashtirib turiladi.
Quritilgan donlar don tozalagich mashinalaridan o ‘tkaziladi va
yig‘ib don omboriga j o ‘natiladi. Quritish jarayonida har 2-3 soat
davomida donlami namligi aniqlab turiladi. Namlikni aniqlash uchun
