14
to„g„ri o„tish mumkin.
O„tish paytida ishchi zonalarning soni,
konfiguratsiyasi, o„zaro
bog„liqligi va o„zaro joylashuvi hisobga olinadigan apparat darajasi
hisobga olinadi. Masalan, apparatda bir nechta katalizator qavatlari
iborat va ular orasida oraliq issiqlik almashinuvchilari joylashgan
bo„lishi mumkin.
Qurilma darajasi, unda apparatlvr o„rtasidagi o„zaro bog„liqlik
hisobga olinadi. Yuqori darajadagi har qanday bir darajadan ikkinchisiga
o„tishni tavsiflovchi quyi darajadagi modellar va nisbatlardan iborat.
Bunday yondashuv jarayonni qismlarga ajratgan
holda analiz qilish va
modellashtirishga imkon beradi, bu esa tahlilni ancha soddalashtiradi,
shu bilan birgalikda struktura – bog„lanish tabiati darajasi bog„liqligini
ko„zdan qochirmaydi. Sistemaning tashqi aloqalari. "Sistema"
tushunchasiga ta‟rif berilar ekan, uning elementlari o„rtasidagi
aloqalarning alohida ahamiyati haqida gapirmasdan bo„lmaydi. Dinamik
sistemalar uchun tashqi aloqalar - sistemaning atrof-muhit bilan o„zaro
ta‟siri ham muhim. Tashqi aloqalar ikkita asosiy sinfga bo„linadi:
dunyoning sistemaga ta‟siri - sistemaga kirishlar va sistemaning
dunyoga ta‟siri
- uning unumlari, sistemaning ishlash natijasi. Alohida
holat – teskari aloqalar: sistemaning chiqishi uning kiritilishiga ta‟sir
qiladi. Agar chiqish signalining kuchaytirilishi kirish signalining
kuchaytirilishiga olib kelsa, ijobiy teskari bog„liqliq, agar chiqish
signalining kuchayishi kirish signalining
susayishiga olib kelsa, salbiy
teskari aloqa amal qiladi. Qoidaga ko„ra, ijobiy teskari bog„liqliklarning
ta‟siri sistemaning qo„zg„alishiga, uning faolligining kuchayishiga,
noqulay holatlarda esa sistemaning "ishdan chiqishiga" olib kelishi
mumkin. Aksincha, salbiy teskari bog„liqliklar
sistemaning holatini
barqarorlashtiradi.
