249
2007-yil YUNESKO qaroriga binoan shaharning 2000 yillik tantanalari
o‘tkazildi.
Bugungi kunda mamlakatimizda milliy hunarmandchilikni
rivojlantirish va
qo‘llab-quvvatlash borasidagi ishlari o‘zining amaliy samaralarini bermoqda.
Davlatimiz rahbarining 2010 yil 30 martda qabul qilingan «Xalq badiiy
hunarmandchiligi va amaliy san’atini rivojlantirishni yanada qo‘llab-quvvatlash
to‘g‘risida»gi PF-4210-sonli Farmoni bu borada yangi imkoniyatlar eshigini ochdi.
1-ob’ekt. Marg’ilon atlas va adraslari
Hurmatli ekskursantlar! Siz Marg’ilon atlaslari bilan yaqindan tanishib
olasizlar.Farg‘ona
vodiysiga shoyi
to‘qish qachon kelganligi noma’lum,
lekinBuyuk ipak yo‘lida joylashgan Marg‘ilon aholisi qadimdan ipakchilik va atlas
to‘qish bilan shug‘ullanib kelgan. Bu to‘g‘risida tarixchilar
shunday deb yozib
qoldirgan: «X asrda Marg‘ilonda to‘qilgan bir darparda uchun Buxoroning butun
yer xirojini bersa arziydi». Marg‘ilonlik ipakchilar o‘z mahsulotlarini qadimdan
dunyo bo‘ylab namoyish etganlar.
XIX asr oxirlarida Rossiyaning ko‘plab shaharlarida bo‘lib o‘tgan sanoat va
qishloq xo‘jaligi ko‘rgazmalarida marg‘ilonlik nafis matolar ustasi Muhammad
Siddiq Ahmedov
kichik kumush medal bilan, ustalar esa bronza medallari bilan
taqdirlanganlar.
Marg‘ilonning shoyi matolari Misr, Eron, Yunoniston va Qashg‘ar
savdogarlari tomonidan ko‘plab xarid qilingan.
Ipakdan tayyorlangan tayyor
mahsulotning eng jozibali, eng maftunkor matosi bu - atlasdir.
Atlas turlari. Atlas - arabchasiga «tuksiz», «silliq» degan ma’nolarni
anglatib, arqog‘i ham tabiiy ipakdan to‘qiladigan, abr usulida rangbarang naqshlar
bilan bezatiladigan bir yuzlama mayin matodir. Atlas to‘qish, undan foydalanish
tarixi miloddan avvalgi I-ming yillikning ikkinchi yarmiga to‘g‘ri kelsada, bu
san’atning rivojlanishi va ommalashuvi o‘rta asrlarga borib taqaladi. Bu davrda
250
Marg‘ilon atlasining nomi va turlari yetti iqlimga mashhur bo‘lib ketgan edi.
Shuning uchun ham shahar-ipak shahri deb nomlangan.
Atlasning tabiiy ipakdan to‘qilgan eng oliy navi
«Sakkiztepki» atlas yoki
«Xonatlas» deb yuritiladi. «Xonatlas»ning barcha siri uning to‘qilishida bo‘lib, u
sakkiz tepkili dastgohda to‘qiladi.
12.1-rasm.
Atlas turlari.
