|
www.scientificprogress.uzBog'liq ma-lumotlarni-intelektual-tahlil-qilishda-data-mining-qo-llashwww.scientificprogress.uz
Page 133
Bugunda bizda uzoq muddatli ya`ni - "baxtli" oilani shakllantirish shartlarini
aniqlash vazifalari, mavjud oilaviy munosabatlarni tashxislash, nikoh inqirozining yangi
sabablarini aniqlash, nikoh inqirozining oldini olish choralarini ishlab chiqish masalalari
dolzarb bo`lib qolmoqda. Ammo hozirgi vaqtda kelajakdagi nikoh istiqbollarini
aniqlash va mavjud nikohni tashxislash uchun miqdoriy mezonlarini beruvchi va tahlil
qiliuvchi elektron sun`iy intellektga asoslangan axboroy tizim mavjud emas, oilaviy
munosabatlarning mezon omillarini hisoblovchi kompyuterli modellari mavjud emas.
Asosiy sabab bu psixofiziologik, ijtimoiy va iqtisodiy omillar o'zaro bog'liq bo'lgan
oilaviy munosabatlarning murakkabligi bilan bog`liqdir. Shuningdek, sohada kompyuter
savodxonligi yuqori mutaxassislarning yetishmasligi ham bor.
Shundan kelib chiqib, ma`lumotlarni qayta ishlash va tahlil qilishning
zamonaviy texnologiyasi Data Mining (DM) ni qo`llash muhimdir.
Data Mining - istiqbolli modellashtirish usullari, bir vaqtning o'zida ham
miqdoriy, ham sifatni tahlil qilishga imkon beruvchi ko'p faktorli hisoblash modellarini
olish uchun ma'lumotlar, shu jumladan o'rganilayotgan tizim to'g'risida to'liq bo'lmagan
ma'lumotlar asosida yangiyangi ma`lumotlar ishlab chiquchi Big Data va ma`lumotlar
bazasining intellectual texnologiyasidir.
Data Mining - inson faoliyatining turli sohalarida qarorlar qabul qilish uchun
zarur bo'lgan ma'lumotlarda ilgari noma'lum, ahamiyatsiz, lekin amaliy foydali hamda
foydalanish mumkin bo'lgan bilimlarni, ma`lumotlarni aniqlash usullari, to'plamlari
hamda texnologiyalar majmuasidir.
Data Miningni ma'lumotlarni qidirish usullari bilan hal qilinadigan vazifalari
odatda 2 turga bo`linadi:
1. tavsiflash (ing. descriptive)
2. bashoratlash (ing. predictive)
Data Miningni tavsiflash vazifalari: assotsiatsiya qoidalari yoki pattern
(namunalarni) qidirish, ob'ektlarni guruhlash, klaster tahlil qilish, regressiya modelini
yaratish bilan bog`liqdir.
Data Miningni bashoratlash vazifalari: ob'ektlarning tasnifini (oldindan
belgilangan sinflar uchun) aniqlash, regressiya tahlili, vaqt qatorlarini tahlil qilish bilan
bog`liq.
|
| |
