155
Keltirilgan ishqalanish koeffisenti ƒ
1
ni ishqalanish burchagi V ga nisbatan
bog’liqligi keltirilgan (ishqalanish koeffisenti f=0.1, B=45
0
bo’lganda f
1
=1.4f.)
Rudasimon lotoklarning tirqishini minimal qilib olish tavsiya etiladi, chunki
tirqish o’lchamlari katta bo’lib kesa detallarni aylanib ketishi ko’zatiladi va
o’tuchanligi S katalikka katalashtirish ko’zda tutiladi va S=R0,5
formula
bilan R/ bog’liqligi asosida tayyorlangan nomogrammadan aniqlanadi. Bu erda
R-lotokni egilish burchagi radiusi; -lotok uzunligi.
Rolikli lotoklardan detallarni harakatlanishida ular minimal sonli roliklarga
suya’nishi kerak, chunki rolikdan rolikka o’tishda ular o’zlarini muvozanatini
yo’qotmaslikni oldini olish uchun rolik markazlari orasidagi masofa detal og’irlik
markazini masofaga x kattalikka siljishi
=0,45h-
(5.3)
bu erda Q-detal og’irligi, H; R-og’irlik markazidan tayanchgacha bo’lgan masofa,
mm; F-ko’ndalang kesim maydoni, mm; Y-detal materialini zichligi, kg/mm
3
.
Lotoklar. Avtomatlashtirilgan yuklovchi va operatsiyalararo traspartyor
qurilmalarida asosan detallar o’z og’irligi ta’sirida siljiydi. Lekin keyingi vaqtlarda
transpartirovka qilish uchun inersiya kuchi (tebranish) keng qo’llanilmoqda,
ularning yordamida detallarni gorizontal, xattoki uncha katta bo’lmagan burchak
ostida tepaga qarab siljitish mumkin.
O’z og’irligi ta’sirida detallar lotok bo’yicha tebranish yoki sipanish yo’li
bilan siljishi mumkin, bundan kelib chiqqan holda lotoklar ikki hil ko’rinishda
bo’ladi: dumalaydigan va sirpanadigan. Lotok kesimi detal shakliga va detalni
lotokda yaxshi joylashishiga bog’liq.