• BMIning maqsadi.
  • Tadqiqotning vazifalari.
  • BMI obyekti va predmeti.
  • BMI metodlari.
  • Muammoning o‘rganilganlik darajasi




    Download 0,98 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet2/26
    Sana11.06.2024
    Hajmi0,98 Mb.
    #262630
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   26
    Bog'liq
    abdurahmonova sayyora

    Muammoning o‘rganilganlik darajasi. 
    Ma’lumki, o‘zbek tilshunosligida 
    ham, adabiyotshunoslik sohasidaham o‘zbek tilidagi matnlarningbadiiy tahlili va 
    uning inson tomonidan tahriri amalga oshirib kelinmoqda. Ammo bugungi 
    kundainsonning matn tahriridagi ishtirokini talab qilmaydigan kompyuter dasturi 
    yaratilmagan.2011-yilda O‘zbekiston Milliy universiteti magistranti Abjalova 
    Manzuratomonidan “O‘zbek tilidagi matnlarni kompyuter vositasida tahlil qilish 
    dasturining lingvistik ta’mini” mavzusidagi magistrlik dissertatsiyasi himoya 
    qilingan bo‘lib, o‘zbek kompyuter tilshunosligida avtomatik tahrirlovchi dasturni 
    yaratish borasida yozilgan ilk ilmiy ish hisoblanadi. Bu magistrlik dissertatsiyasida 
    mustaqil so‘z turkumlarining lingvistik modulini yaratish prinsiplari ot va fe’l so‘z 
    turkumlari misolida ko‘rsatib berilgan. 
    BMIning maqsadi. 
    Mazkur bitiruv malakaviy ishi lotin yozuvida yozilgan 
    o‘zbek tilidagi matnlarni avtomatik tahrir qilishning bosqichlarini kengroq tahlil 
    qilish maqsadida yozildi va unda ushbu muammoni yechish hamda uni 
    amaliyotga tatbiq etish o‘zbek matnlari doirasida amalga oshiriladi.
    Tadqiqotning vazifalari.
    Maqsadga erishish uchun quyidagi vazifalarni 
    bajarishko‘zda tutilgan: 

    Matnni avtomatik tahlil va tahrir qilishning afzalliklarini ko‘rsatish; 

    Lingvistik modul tushunchasini yoritish; 

    Avtomatik tahrirlovchi dasturlar va ularning vazifalarini ko‘rsatish; 

    Matnlarni kompyuter yordamida tahrir qilish jarayonlarini tahlil etish; 




    Dasturning lingvistik ta’minotini yaratish yo‘llarining optimal 
    variantlarini tanlash. 
    BMI obyekti va predmeti. 
    Microsoft Word (2007) muharrirlik dasturi, 
    G‘arb kompyuter lingvistikasida matnni avtomatik tahrir qilish dasturini yaratish 
    bo‘yicha qilingan ba’zi tadqiqotlar ilmiy ishning obyekti hisoblanadi. 
    Lotin yozuvida yozilgan rasmiy-idoraviy vailmiy uslubdagi matnlar, lotin 
    yozuviga asoslangan o‘zbek adabiy tilining imlo lug‘atlari tadqiqotning predmeti 
    bo‘lib xizmat qiladi.
    BMI metodlari. 
    Mavzuni yoritishda hozirgi kunda tilshunoslikda keng 
    tarqalgan sistem-struktur metoddan, distrubutsiya, oppozitsiya, transformatsionva 
    modellashtirish usullaridan foydalanildi.

    Download 0,98 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   26




    Download 0,98 Mb.
    Pdf ko'rish