Nusxa ko’chirish texnikasida eng yangi yutuqdir. Keyingi yillarda xujjat tashuvchi
tushunchasi ham (xujjat tashuvchilar sifatida magnit disklar va lentalar, optik disklar
ishlatiladi) xujjat tushunchasi ham (faqat qog’ozli emas, balki elektron hujjat
(magnitli yoki boshka mashina tashuvchida) ham xujjat hisoblanadi) o’zgardi. SHu
munosabat bilan hujjatlarni kompyuterli nusxa ko’chirish va ko’paytirish
texnologiyasi xususan, kombinaсiyalangan kompyuterli-qog’ozli
texnologiyalar
gurkirab rivojlandi, ular xujjatlardan elektrografik nusxa ko’chirishning raqamli
usullarida va xujjatlarni elektronografik (rizografli) ko’paytirish texnologiyalarida
o’z aksini topli.
Raqamli nusxa ko’chirish texnologiyasi bugungi kunda tadbirkorlik kog’ozlarini
yaratish olamida sokin inqilobni amalga oshirmokda. Ba’zi bir mutaxassislar
xujjatlarning aylanish doirasiga raqamli texnologiyani kirib kelishini oq-qora rangli
televideniedan ranglisiga o’tish bilan tenglashtirishmokda,
Ko’plab firmalar raqamli nusxa ko’chirish apparatlarini ishlab chikarmoqda:
Xerox 3030, 5352, Ricoh D 4000 va boshqalar.
Raqamli nusxa ko’chirish apparati o’z ichiga quyidagilarni oladi:
xujjat-asl nusxani o’kish va undan elektron nusxani olish uchun skaner;
nusxa ko’chirilayotgan
axborotni taxlil kilish, o’zgartirish va tahrirlash
jarayonini ta’minlovchi mikroproсessor;
xotira kurilmasi, 16 Mbaytgacha tezkor va 1000 Mbaytgacha magnit
diskda;
displey (xususan, Ricoh D400 da sensorli boshkariladigan suyuk kristalli)
yoki foydalanuvchi bilan ko’z orkali o’zaro bog’lanadigan planshet;
hujjat nusxasini elektrografik usul bilan ochish uchun lazerli printer,
boshka qurilmalar.
Masalan, NR Office Yet590 va Pro 1150C
firmasining elektron nusxa
ko’chiruvchilari rangli oqimli printer, skaner va faksimil apparat bilan
integrallashtirilgan.
Axborot obrazlarni o’qish dasturlaridan foylalanish bilan ma’lumotni samaralirok
taxrirlash uchun kompyuterli interfeys bo’lishi mumkin.
Rakamli texnologiyalar nusxa ko’chirish jarayonlarining samaradorligini sezilarli
oshirish ( nusxa sifati amalda doimo xujjat-asl nusxa sifatidan yuqori turadi),
nusxani taxrirlash imkoniyatlarini keskin yaxshilash va ko’pgina
boshqa ishlarni
bajarish imkonini berali.
Hususan, raqamli nusxa ko’chirish quyidagilarga imkon beradi:
nusxa ko’chirishda yuqori unumdorlikni ta’minlash nusxa ko’chirishning
10 tagacha dasturini ishlatish, xujjatni bir marta skanerlab (o’kib) ko’p
martalab nusxa olish, nusxalarni elektron saralash va boshkalar hisobiga;
jarayonning ishonchliligi yuqori bo’lishini ta’minlash — ko’p betli asl
nusxani bir marta kiritish va keyinchalik apparat xotirasidan «ko’p nusxa
ko’chirish» xisobiga, bunda skanerlash bloki «dam oladi»;
nusxalarning sifati yuqori bo’lishini ta’minlash — 256 ta rang tusini
berish bilan 400 dpi ajratish kobiliyati (dyuymdagi nuktalar soni) shu
jumladan kul rang tusini ham berish; nusxa ko’chirishda xujjatni samarali
masshtablash;
turli rejimlarda nusxa ko’chirishni bajarish mumkin, masalan: «matn» va
«foto»
rejimlarida, ular mos ravishda matnli va yarim tusli grafikli
xujjatlardan nusxa ko’chirishga optimal moslashgan, kombinaсiyalashgan
xujjatlardan nusxa ko’chirish uchun «matn/foto» rejimi (xujjatning matni
va yarim tusli grafikning lavxalarini avtomatik aniklash va ular uchun mos
keluvchi nusxa ko’chirishni bajarish);
fanni yo’kotish rejimida nusxa ko’chirish — bu rejim gazeta va eski
xujjatlar va kitoblarga o’xshagan past sifatli asl nusxalardan nusxa
ko’chirishda paydo bo’lishi mumkin bo’lgan
kul rang rangini chikarib
tashlash imkonini beradi, tasvirni 180
o
gacha burish va tasvirni 90
o
ga
avtomatik burishni, xususan, xujjat-asl nusxa va nusxani tashuvchi
kog’ozning o’zaro noto’g’ri orientaсiyasida
bunday burishni
dasturlashtirish;
nusxalarni elektron tanlash, saralash va kerakli tirajlashni bajarish hamda
bir varaq kogozda berilgan tartibda 10 tagacha va undan ortik turli
xujjatlarning kichiklashtirilgan nusxalarini joylashtirish uchun asl
nusxalarni kombinaсiyalashni bajarish;
ham sganlart, ham foydalanuvchi tomonidan
berilgan shtamplarni va
logotiplarni avtomatik tushirish, sanani avtomatik ko’yish, betlarni
avtomatik nomerlash va boshka ko’pgina amallarni bajarish;
Apparatni juda oddiy sozlanishi va yuqorida aytilgan hamma servis
imkoniyatlarni amalga oshirishda boshqarishning engilligini ta’kidlab o’tish kerak.