Filtr turini tanlash mezonlari

221 
Filtrlovchi 
qatlamning 
qalinligi 
odatda 
filtr 
idishi 
balandligining yarmi va undan ortiqrog‘ini tashkil qiladi.
Qumli filtrlarda 
filtrlovchi material 
sifatida asosan 
o‘lchamlari dqum = 1,2-2,4 mm kattalikda bo‘lgan qum donalari 
ishlatiladi.
Filtrlar birlamchi suv keluvchi va toza suv chiqib ketuvchi, 
filtrni yuvishda ishlatilgan suv chiqib ketadigan qismlar bilan 
jihozlanadi. Filtrning suv keladigan va chiqib ketadigan har bir 
qismida suvni ochib-yopuvchi kranlar (jo‘mraklar) ko‘zda 
tutiladi. Kranlar filtrni ishlatish va yuvish jarayonlarida suv 
oqimini yo‘naltirish uchun xizmat qiladilar.
Amaliyotda qumli filtrlarning ikki xil: bir kamerali va ikki 
kamerali 
(D/C tipidagi) 
turlari ishlatiladi (5.8-rasm). 
Tomchilatibsug‘orish tizimida bir kamerali filtr ishlatilganda 
uning soni kamida ikkita bo‘lishi lozim, ikki kamerali (D/C 
tipidagi) filtr ishlatilganda esa bitta filtr bilan kifoyalanish 
mumkin.
 
 
 
a) bir seksiyali filtrlar
 
b) ikki seksiyali filtr
 
5.8-rasm. Qumli filtrlar.

222 
Ikki kamerali (D/C tipidagi) filtrlardan iborat filtrlash 
stansiyasi sug‘orishni to‘xtatmagan holda filtrni yuvish imkonini 
beradi. Shu jihati bilan kkki kamerali filtrlar bir kamerali 
filtrlardan afzal deb hisoblanadilar.
Sug‘orishga ishlatiladigan suvning tarkibidagi qumli filtrda 
ushlab qolishni iloji bo‘lmaydigan mayda qum zarralaridan 
tozalash uchun amaliyotda to‘rli va diskli filtrlardan 
foydalaniladi.
To‘rli va diskli filtrlarda filtrlovchi sifatida metall va plastik 
materiallardan yasaladigan disk yoki to‘rlar ishlatiladi.
Diskli va to‘rli filtrlarning filtrlovchisini filtrning kartriji deb 
ataladi.
Diskli va to‘rli filtrlarning korpuslari odatda ikki xil: metall 
va plastik materiallardan tayyorlanadi (5.9-rasm).
а) metall korpusli
b) plastik korpusli
5.9-rasm. Diskli va to‘rli filtrlar.

223 
a) tashqi ko‘rinishi
b) ishlash sxemasi
5.10-rasm. Qum tutuvchi – gidrosiklon.
Sug‘orishga yer osti suvlari ishlatilayotgan holatlar ko‘pida 
suvning tarkibida qum zarralari kelishi kuzatiladi.
Tarkibida qum oqib kelayotgan suvdagi qumni ushlab qolish 
uchun qum ajratgichlar – gidrosiklonlardan foydalaniladi (5.10-
rasm).

Download 13,74 Mb.