114
8-LABORATORIYA ISHI
REFRAKTOMETRLARNI QIYOSLASH
Ishdan maqsad: yorug‘lik nurining sinish qonunlarini, shu qonunlar asosida
ishlaydigan qurilmalarning tuzilishi, ishlash prinsipi va refraktometrni qiyoslash
metodikasi bilan tanishtirish.
Vazifa: refraktometrni
tuzilishi va ishlash prinsiplarini o‘rganish, uni
qiyoslash va qiyoslash
natijalarini taxlil qilish.
Asboblar va qurilmalar
1. Refraktometr. 2. Glitserinning har xil konsentratsiyadagi eritmalari, 3.
Distillangan suv, 4. Pipetkalar, 5. Prizmalar yuzasini tozalash uchun paxta yoki
bint.
Nazariy qism
Yorug‘likning vakuumdagi tezligining (s) biror muhitdagi tezligiga (
v)
nisbati shu muhitning absolyut nur sindirish ko‘rsatkichi deb ataladi va quyidagi
formula yordamida aniqlanadi:
𝑛
𝑎
=
𝑠
𝑣
YOrug‘likning biror bir muhitdagi tezligini ikkinchi bir muhitdagi tezligiga
nisbati orqali aniqlanadigan kattalik muhitning nisbiy nur sindirish ko‘rsatkichi
deb ataladi va quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
𝒏
𝑵
=
𝒗
𝟏
𝒗
𝟐
bu erda,
𝒗
𝟏
