• Axborot texnologiyalari va ta`limning jamoaviy hamda guruxiy texnologiyasi Axborot texnologiyalari
  • O`quv jarayonini tashkil etish va samarali boshqarish sohasidagi pedagogik




    Download 5,19 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet73/122
    Sana15.06.2024
    Hajmi5,19 Mb.
    #264034
    1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   122
    Bog'liq
    Pedagogik texnologiya O\'quv qo\'llanma Mirhayitova Soxibaxon (2)

    O`quv jarayonini tashkil etish va samarali boshqarish sohasidagi pedagogik
    texnologiya:
    1. O‘qitishni tabaqalashtirish texnologiyasi
    2. O‘qitish tizimining qurama texnologiyasi
    3. Individual o‘qitish texnologiyasi
    4. Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim texnologiyasi
    5. Hamkorlik ta`lim texnologiyasi
    Axborot texnologiyalari va ta`limning jamoaviy hamda guruxiy
    texnologiyasi
    Axborot 
    texnologiyalari
    ma
    ʼ
    lumotlarni
    boshqarish 
    va 
    qayta
    ishlash
    texnologiyalaridir. O
    datda bu atama ostida
    kompyuter
    texnologiyalari
    tushuniladi. Axborot texnologiyalari sohasida turli axborotni EHM va kompyuter
    tarmoqlari orqali yig
    ʻ
    ish, saqlash, himoyalash, qayta ishlash, uzatish kabi amallar
    ustida ishlar olib boriladi.
    Axborot texnologiyasi asosiy texnik vositalari sifatida
    hisoblash- tashkiliy
    texnikadan tashqari aloqa vositalari – telefon, teletayp, telefaks va boshqalar
    qo’llaniladi.
    Axborot texnologiyasi insoniyat taraqqiyotining turli bosqichlarida ham mavjud
    bo’lgan bo'lsa-da, hozirgi zamon axborotlashgan jamiyatining o'ziga xos xususiyati
    shundaki, sivilizatsiya tarixida birinchi marta bilimlarga erishish va ishlab
    chiqarishga sarflanadigan kuch energiya, hom ashyo, materiallar va moddiy iste’mol
    buyumlariga sarflanadigan xarajatlardan ustunlik qilmoqda, ya’ni axborot
    texnologiyalari mavjud yangi texnologiyalar orasida yetakchi o'rinni egallamoqda.
    Axborot texnologiyalari industriyasi majmuini kompyuter, aloqa tizimi,
    ma’lumotlar ombori, bilimlar ombori va u bilan bog`liq faoliyat soxalari tashkil
    qiladi.
    Bugungi 
    kunda 
    axborot 
    texnologiyasini 
    shartli 
    ravishda
    saqlovchi,
    ratsionallashtiruvchi, yaratuvchi
    turlarga ajratish mumkin. Birinchi turdagi
    texnologiyalar mehnatni, moddiy resurslarni, vaqtni tejaydi. Ratsionallashtiruvchi
    axborot texnologiyalariga chiptalar buyurtma qilish, mexmonxona xisob-kitoblari
    tizimlari misol bo’ladi.
    Yaratuvchi (ijodiy) axborot texnologiyalari axborotni ishlab chiqaradigan, undan
    oydalanadigan va insonni tarkibiy qism sifatida o`z ichiga oladigan tizimlardan
    iborat.
    Axborot texnologiyalarining hozirgi zamon taraqqiyoti hamda yutuqlari fan va
    inson faoliyatining barcha soxalarini axborotlashtirish zarurligini ko’rsatmoqda.
    Jamiyatni axborotlashtirish deganda, axborotdan iqtisodni rivojlantirish,
    mamlakat 
    fan-texnika 
    taraqqiyotini, 
    jamiyatni 
    demokratlashtirish 
    va


    123
    intellektuallashtirish jarayonlarini jadallashtirishni ta’minlaydigan jamiyat boyligi
    sifatida foydalanish tushuniladi.
    Darxaqiqat, jamiyatni axborotlashtirish—inson hayotining barcha jabxalarida
    intellektual faoliyatning rolini oshirish bilan bogliq ob’ektiv jarayon xisoblanadi.
    Jamiyatni 
    axborotlashtirish 
    respublikamiz 
    xalqi 
    turmush 
    darajasining
    yaxshilanishiga, ijtimoiy extiyojlarning qondirilishiga, iqtisodning o`sishi hamda fan-
    texnika taraqqiyotining jadallashishiga xizmat qiladi.
    Jamiyatni axborotlashtirish jarayonini 5 asosiy yo`nalishga ajratish mumkin:
    ·
    Mehnat, texnologik va ishlab chiqarish jarayoni vositalarini kompleks
    avtomatlashtirish.
    ·
    Ilmiy tadqiqotlar, loyixalash va ishlab chiqarish axborotlashtirish.
    ·
    Tashkiliy- iqtisodiy boshqarishni avtomatlashtirish.
    ·
    Axoliga xizmat ko’rsatish soxasini axborotlashtirish.
    ·
    Talim va kadrlar tayorlash jarayonini axborotlashtirish.
    Bilim olishda, ya’ni ma’lum turdagi axborotlarni o`zlashtirishda kompyuter
    tizimining yordami benixoya kattadir. Axborot qanday ko’rinishda ifodalanishidan
    qat’i nazar, uni yigish, saqlash, qayta ishlash va foydalanishda kompyuter
    texnikasining rolini quyidagilar belgilaydi:
    Birinchidan, o`qitishda yangi axborot texnologiyalaridan foydalanish standart
    (an’anaviy) tizimga nisbatan o`quv jarayonini jadallashtirib, talabada ilmga qiziqishni
    oshiradi, ular ijodiy faoliyatini o`stiradi, bilim berishga differentsial yondashish,
    olingan bilimlarni takrorlash, mustaxkamlash va nazorat qilishni yengillashtiradi,
    talabani o`quv jarayonining sub’ektiga aylantiradi.
    Ikkinchidan, yangi axborot texnologiyalaridan ta’lim-tarbiya jarayonida
    quyidagi shakllarda foydalanish mumkin bo’ladi:
    ·muayyan pedmetlarni o`qitishda kompyuter darslari;
    ·kompyuter darslari—ko`rgazmali material sifatida;
    ·talabalarning guruxli va frontal ishlarini tashkillashtirishda;
    ·talabalarning ilmiy izlanishlarini tashkillashtirishda;
    ·talabalarning o`qishdan bo`sh vaqtlarini to’g’ri tashkil qilish masalalarini xal
    etishda va x.k.
    Mehnat samaradorligining bundan keyingi o’sishi va faravonlik darajasini
    ko’tarish katta xajmdagi multimediya axborotini (matn, grafika, video tasvir, tovush,
    animatsiya) qabul qilish ishlashga yangi intellektual vositalar va inson mashina
    interfeyslardan foydalanish asosidagina yerishish mumkin.
    Informatikada mehnat unumdorligini oshirish suratlari yetarli bo’lmasa, butun
    xalq xo’jaligida samaradorligini o’sishi anchagina kamayish ro’y berishi mumkin.
    Hozirgi dunyodagi barcha ish joylarining 50 foizi ga yaqin axborotni qayta
    ishlash vositalari bilan ta’minlangan..


    124
    Jamiyatni axborotlashtirish, yangi axborot texnalogiyalari bilan ta’minlash
    insonlarning turli – tuman ma’lumotlarga bo’lgan ehtiyojini qondirishda muxim o’rin
    tutadi.
    Bugungi kunda ijtimoiy turli ko’rinishdagi axborotlar majmuasi keng va
    rivojlangan bo’lib, uning jamiyatda tutgan o’rni bexisobdir.
    Oxirgi davrda axborotli muxitda katta o’zgarishlar bo’lib bormoqda. Ana shu
    o’zgarishlar qog’ozsiz texnologiya zaruriyatini keltirib chiqaradi. Bu yesa o’z
    navbatida, EXM ning yanada keng rivojlanishiga sabab bo’ladi. Axborotli muxitning
    kelajakda inson hayotida o’rni va ahamiyati, bugungi holatdan ancha yuqori bo’lishi
    uchun bajarilishi lozim bo’lgan vazifalar ko’llamini kegaytirish talab etiladi..

    Download 5,19 Mb.
    1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   122




    Download 5,19 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O`quv jarayonini tashkil etish va samarali boshqarish sohasidagi pedagogik

    Download 5,19 Mb.
    Pdf ko'rish