Proceedings of Global Technovation
6
th
International Multidisciplinary Scientific Conference
Hosted from Chicago, USA
https://conferencepublication.com
April 30
th
2021
65
Kimyoviy tarkibini aniqlash uchun otkazilgan laboratoriya ishi. O‟simlik gullashi va mеva
tugishi davrida bir yillik bo‟lgani uchun ildizi bilan sug‟irib olish mumkin yoki o‟rib
olish ham
mumkin. Mahsulotni soyada yoki oftobda ham quritsa bo‟lavеradi. Vaqti - vaqti bilan mahsulotni
yaxshi qurishi uchun ag‟darib turiladi. Mahsulot sеr tikanli, shuning uchun ham qo‟lqop
bilan
yig‟iladi. Yig‟ilgan maxsulotni 2-3 sm korinishida maydalanib qirqilib ektraksiya uchun
tayyorlanadi. So‟ngra 96% li spirtda 4 marta ekstraksiya qilib oldim. Undan so‟ng
xloroformda
tozalab so‟ngra ishqoriy muhitga o‟tkaziladi yani pH-8-9 atrofida qilib tozalab olinadi. Keyingi
bosqichda butanolda tazalab olinadi va butanolli summani qurutiladi. Summani Al2O3 da
adsorbent tayyorlab kalonkaga qoydim. Kalonkani xloroformda 2 kun yuvib oldim va bu vaqtda 1-
14- fraksiyagacha amalga oshiriladi. Keyin esa kalonkani 50:1 nisbatda xloroform: methanol
sistemaga o‟tkaziladi va bu nisbatni 15-fraksiyadan boshlanadi.50:1 sistemani 41-fraksiyagacha
ajratib olindi. Keyingi bosqichda sistemani 20:1 nisbatga otkizib 42-
fraksiyani boshlaniladi ish
shu yo‟sinda olib borilib sistemani 4:1 nisbatga otkazilib 81, 82 fraksiyaga kelganida kristall tushdi.
81 va 82- fraksiyalarni metanol:xloroformda eritib olinadi. Steroid saponinlarga sifat reaksiya
qoyiladi yani 1:1 mldan sirka angidrid:konsH2SO4. Kristalni sirka angidridda eritib ustiga yana 1
ml H2SO4 qo‟shiladi va bunda rangi sariq holga otadi. Ozgina qizdirganda so‟ng qizg‟ish ranga
kiradi.
83-fraksiyani xloroform: metanolda eritib oldim bunda erimagan qismi 83-flakonda qoldi.
Eriganini 83T flakonga quyiladi. Bunda ikkita qatlam paydo bo‟ldi va ularni ham ajratib olinadi.
Olingan natijani sifat tarkibini aniqlash maqsadida ilmiy tekshirish instutiga jonatiladi.
Olingan
natijalar [A] jadvalda korsatilgan
