32
7-rasm. Uch silindrli cho‘zish
asbobi.
Umumiy cho‘zish:
E =
⋅
=
ϑ
ϑ
ϑ
ϑ
ϑ
ϑ
2
1
3
2
3
1
tenglamasi orqali hisoblanadi.
Cho‘zish jarayoni cho‘zish asbobida birdaniga, bir
bosqichda
yoki ko‘p bosqichda bosqichma-bosqich amalga oshiriladi.
Birinchi xususiy cho‘zishda mahsulot
e
1
martaga cho‘ziladi, bu
yerda
e
1
– birinchi tur cho‘zish. Ikkinchi xususiy cho‘zishda
mahsulot
e
2
martaga cho‘ziladi, demak,
mahsulotning umumiy
uzunlik bo‘yicha cho‘zilishi
e
1
*e
2
martaga teng bo‘ladi. Mahsulot
n marta cho‘zilsa, umumiy cho‘zilish
e
1*
e
2
*
…
e
n
martaga teng
bo‘ladi. Shu sababli umumiy cho‘zish qiymati har
bir xususiy
cho‘zishlar ko‘paytmasiga teng:
E =
e
1
*
e
2
*....
e
n.
Cho‘zish asbobidagi ishchi organlar (silindrlarda, valiklarda,
tasmalarda, taroqlarda) tolalarga harakatni ishqalanish orqali
beradi. Bu paytda qisman
sirpanish yuz berishi aniq, chunki
tolalarning tezligi cho‘zish asbobining ishchi organlari tezligiga
teng emas. Undan tashqari, tolalarning to‘g‘rilanishi
ularning
cho‘zish asbobidan o‘tish holati tola harakatiga ta’sir qilishi
natijasida yuz beradi.
Ayniqsa, tolalarning harakatida notekislik
va tebranish tolalar
bir cho‘zish juftligidan ikkinchi cho‘zish juftligiga o‘tishi paytida
33
sodir bo‘ladi. Lekin bu holat barcha tolalar uchun
ham sabab
bo‘la olmaydi.
Bu hodisalar cho‘zish jarayonining qiyinlashishiga olib keladi.
Bu notekislik va tebranish cho‘zish jarayonining notekisligiga va
cho‘zish asbobidan chiqayotgan mahsulot notekisligining oshishiga
ham olib keladi. Chigallik va notekislik ko‘rsatkichlari cho‘zish
jarayonini analiz qilishda va o‘rganishda katta qiyinchiliklar
tug‘diradi.
