• Empatik qobiliyat
  • Didaktik qobiliyat
  • Konstruktiv qobiliyat
  • Ta lim texnologiyalari




    Download 1,01 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet58/73
    Sana08.01.2024
    Hajmi1,01 Mb.
    #132241
    1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   73
    Bog'liq
    Таълим технологиялари ММ

    Perseptiv qobiliyat: tashqi olamni va muhitni sezish, idrok etish, ya'ni 
    kuzatuvchanlik muhim rol o‗ynaydi. O‗qituvchining shijoati natijasida rivojlanadi, 
    takomillashadi. O‗qituvchi o‗quvchining psixologiyasini, psixik holatini o‗ziga 
    singdirib idrok etadi, sinf jamoasining holatiga pedagogik vaziyatiga odilona baho 
    beradi.
    Empatik qobiliyat: bolalarga bo‗lgan muxabbatdan kelib chiqadigan 
    o‗quvchilarning his-tuyg‗usini, psixologik holatlarini qalbdan his etish, tushunish, 
    idrok etish, ularga achinish xususiyatlaridir. 
    Ta'lim jarayonini muqobillashtirish qobiliyati: o‗qituvchi o‗z bilimini 
    o‗quvchi ongi va tafakkuriga kam kuch sarflash evaziga yetkaza olishi, ta'lim va 
    tarbiyada belgilangan muddatda maqsadga erishish qobiliyatidir. 
    Didaktik qobiliyat: o‗quvchilar bilan muloqot qilishda, pedagogikaning ta'lim 
    va tarbiyaviy qonuniyatlarini hamda metodlarini chuqur o‗zlashtirgan holda 
    samarali dars berish qobiliyatidir.
    Tashkilotchilik qobiliyati: pedagogik qobiliyatning tarkibiy qismidir. U sinf 
    o‗quvchilarining o‗qituvchi tomonidan turli jamoat ishlariga, to‗garaklarga jalb 
    qila olishida, sinf jamoasining har bir o‗quvchiga faol vaziyatni ta'minlab berishida 
    namoyon bo‗ladi.
    Konstruktiv qobiliyat: o‗qituvchining o‗quv–tarbiyaviy faoliyatni puxta 
    rejalashtirishi asosida yuzaga keladigan kasbiy pedagogik vaziyat bosqichlarini 
    oldindan ko‗ra olishi. 
    Bilish qobiliyati: o‗qituvchining o‗z fanini va boshqa fanlarni chuqur 
    bilishida, o‗zlashtirishi va amaliyotda namoyon etishi. 
    Anglash (tushunish) qobiliyati: o‗qituvchining ziyrakligi va uddaburonligi, 
    voqyea va hodisalarni chuqur idrok etib, ularga adolatli munosabatda bo‗lishi.
    Pedagogik qobiliyatlarning tayanch xususiyatlari kuzatuvchanlik – ko‗ra 
    bilish ko‗nikmasidir. Bu – individual narsaning o‗ziga xos tomonini, ijodiy faoliyat 


    78 
    uchun boshlang‗ich 
    materialni ko‗ra 
    bilishi demakdir. Rassomning 
    kuzatuvchanligi, tabiatshunos olimning kuzatuvchanligidan farq qilishi o‗z-o‗zidan 
    ravshan. Ularning kuzatuvchanligi turlicha yo‗nalishda bo‗lganligi sababli, har biri 
    o‗z tafakkuri va dunyoqarashiga ega. O‗qituvchining kuzatuvchanligi o‗quvchilar 
    jamoasini ta'lim 
    Qobiliyatning yetakchi xususiyati ijodiy tasavvur qilishdir. Bu xususiyat 
    faqat rassomga, matematika o‗qituvchisiga, adabiyotshunosga xos bo‗lmasdan, 
    balki aynan barcha fan o‗qituvchilariga ham tegishli. 
    Pedagogik qobiliyatlar tizimiga kiradigan yordamchi xususiyatlar va 
    hislatlar quyidagilardan iborat: 

    aql–idrokning muayyan turlari, hozirjavoblik; kamchiliklarga
    tanqidiy e'tibor, sobitqadamlik;

    o‗qituvchining nutqi: notiqlik san'ati, so‗z boyligining
    teranligi;

    aktyorlik xususiyati: mimika va pantomimika, xayoliy
    fantaziya ishlata olish, ruhiy hissiyotni jilovlay olish. 

    pedagogik takt va pedagogik nazokatga ega bo‗lish. 

    Download 1,01 Mb.
    1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   73




    Download 1,01 Mb.
    Pdf ko'rish