Tektonik ko‘l — ko‘l suvi to‘ldirgan chuqurlik, botiq tektonik yo‘l (Yerning ichki kuchlari ta’sirida) bilan hosil bo‘lgan bo‘lsa, tektonik ko‘l deyiladi

Download 3,06 Mb.
bet	39/42
Sana	08.02.2024
Hajmi	3,06 Mb.
	#153211

Bog'liq
5-sinf Geografiaya darslik
qayta ishlangan dars reja 2023-2024, Nemis, jurayeva saida, test-savollari, 1-тема БТЗ (1), Abror aka, 41-maktab o\'quvchisi 7b, O\'quv amaliyoti tahlili, Bakayev Z. T jamoada samarali ishlash o’quv qo’llanma samarqand--fayllar.org, Php az waq t html, 88-91 (2), Amaliyot kundaligi tisu (1), 6 Boshlang’ich sinf o’quv tarbiyaviy ishlarga rahbarlik qilishning, Uslubiy ko\'rsatma (2)

Bu sahifa navigatsiya:

• Tropik iqlim — tropik geografik keng- liklarning yil bo‘yi issiq bo‘ladigan iqlimi.
• Troposfera — atmosferaning eng past- ki qatlami. Qalinligi 8-9 km dan 17 km gacha. Ob-havodagi barcha harakat va o‘zgarishlar shu qatlamda bo‘ladi.
• Tuproq — yer yuzasida joylashgan, unumdorlik xususiyatiga ega bo‘lgan g‘ovak tog‘ jinslari. Tarkibida chirindi va minerallar qancha ko‘p bo‘lsa, tuproq shuncha unumdor bo‘ladi.
• Ufq — ochiq, tekis, keng joyda kuza- tuvchiga osmon gumbazi bilan yer yuzasi tutashgandek ko‘rinadigan aylana shakldagi chiziq.

Tektonik ko‘l — ko‘l suvi to‘ldirgan chuqurlik, botiq tektonik yo‘l (Yerning ichki kuchlari ta’sirida) bilan hosil bo‘lgan bo‘lsa, tektonik ko‘l deyiladi. Tog‘lar — Yer po‘stining dengiz sathidan 500 m dan baland bo‘lgan notekisliklari. Tog‘lar burmali, palaxsali, burmali-palaxsali bo‘ladi. Tropik iqlim — tropik geografik keng- liklarning yil bo‘yi issiq bo‘ladigan iqlimi. Tropik mintaqa — Yerning shimoliy va janubiy yarimsharlarida 20°-30° keng- liklar orasidagi geografik mintaqalar. Cho‘l, chala cho‘l, savanna va tropik o‘rmonlar bor. Tropik chiziqlar — ekvatordan shimol va janub tomonlarda 23,5° kengliklar- dan o‘tkazilgan parallel chiziqlar. Bu kengliklarda Quyosh bir yilda bir marta (yozda, Shimoliy yarimsharda 22-iyunda, Janubiy yarimsharda 22-dekarbda) tush vaqtida qoq tepaga - zenitga keladi. Troposfera — atmosferaning eng past- ki qatlami. Qalinligi 8-9 km dan 17 km gacha. Ob-havodagi barcha harakat va o‘zgarishlar shu qatlamda bo‘ladi. Tuman — havo soviganida yer yuzasi ustidagi namga to‘yingan havodagi suv bug‘laridan hosil bo‘ladigan juda mayda suv tomchilari. Tuproq — yer yuzasida joylashgan, unumdorlik xususiyatiga ega bo‘lgan g‘ovak tog‘ jinslari. Tarkibida chirindi va minerallar qancha ko‘p bo‘lsa, tuproq shuncha unumdor bo‘ladi. To‘g‘on ko‘l — tog‘ qulashi, vulqon lavalari, muzlik morenalari va boshqalar daryo vodiysini to‘sib qolishi natijasida hosil bo‘lgan ko‘llar. Masalan, Pomir tog‘laridagi Sarez ko‘li. Ufq — ochiq, tekis, keng joyda kuza- tuvchiga osmon gumbazi bilan yer yuzasi tutashgandek ko‘rinadigan aylana shakldagi chiziq. Download 3,06 Mb.

Download 3,06 Mb.