Rasm. Kalibrlash grafigi




Download 4,55 Mb.
Pdf ko'rish
bet47/101
Sana08.01.2024
Hajmi4,55 Mb.
#132176
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   101
Bog'liq
ber burger formulasi

3.9 Rasm. Kalibrlash grafigi 
Bu holda uslubning aniqlanish chegarasini aniqlovchi 
𝜀
𝜆
molyar yutilish 
koeffitsienti, agar kontsentratsiya, mol/L bilan ifodalansa, kalibrlash chizig’ining 
abssissa o’qiga og’ish burchagining tangensiga teng bo’ladi. Agar kontsentratsiya 
massa birliklarida ifodalansa, burchak koeffitsienti yutilish koeffitsienti K ga teng 
bo’ladi. Kalibrlash grafigining kontsentratsiya o’qiga nisbatan burchagi qancha 
kichik bo’lsa, bu fotometrik usul shuncha sezgir bo’ladi. 
Optik zichlikni (
𝜀
𝜆
ni) berilgan oldindan ma’lum kontsentratsiyadagi 
eritmalarning optik zichligini o’lchash yo’li bilan quyidagi formulaga asosan 
hisoblash mumkin 
𝜀
𝜆 
=
𝐴
𝑚𝑖𝑛
𝑙 ∙ 𝑐
Bundan tashqari, tayyor jadval ma’lumotlaridan foydalanish ham mumkin. 
Molyar yutish koeffitsientining nazariy qiymati 
𝜀
𝜆
 
≅ n 10
5
ga tengdir. 


Eng kuchli rangdor birikmalar uchun bu qiymat odatda 
𝜀
𝜆
≅ 10
4
. Bunday 
holda, Buger-Lambert-Ber qonuni tenglamasidan foydalanib (3.4 formula) 
aniqlanayotgan moddalarning kontsentratsiyasini oralig’ining quyi chegarasini 
𝐶
𝑚𝑖𝑛
quyidagi formulaga asosan aniqlash mumkin: 
𝐶
𝑚𝑖𝑛
=
𝐴
𝑚𝑖𝑛
𝜀
𝜆
∙𝑙
(3.7) 
Agar l = 1 cm va 
𝐴
𝑚𝑖𝑛
= 0.005 faraz kilsak, 𝐶
𝑚𝑖𝑛
=0,005/(10
4
·1) = 5
⋅10
-7
mol/L
ga teng. Agar aniqlash chegarasini yanada pasaytirish zarur bo’lsa, yutuvchi 
qatlam qalinligini oshirish yoki moddani, masalan, ekstraktsiya yo’li bilan 
kontsentrlash mumkin. 
Kyuvetaning devorlari tushayotgan nurlanishning bir qismini tarqatadi va 
uni eritma bilan birgalikda qisman yutilishiga olib keladi. Bu ta’sirni 
kompensatsiyalash (qoplash) uchun amalda I
0
ni o’lchash uchun bir xil kyuvetaga 
to’ldirilgan sof erituvchidan foydalaniladi. 

Download 4,55 Mb.
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   101




Download 4,55 Mb.
Pdf ko'rish