5.2. Moddiy oqimlarni bashorat qilish
Logistik strategiyani ishlab chiqishdan oldin ikkita bosqichni
bosib o‘tish kerak: logistik faoliyatni bashorat qilish va rejalash
tirish.
Logistik faoliyatni bashorat qilish — kuzatuvlarga va nazariy
vaziyatga asoslangan kelajakda vuz berish ehtimoli bo'lgan
voqea
tushunchasi; bir yoki bir nechta voqea sodir bo‘lish ehtimoli
yoki jarayonning taxminiy ahvoli to ‘g‘risida asosh mulohaza yuri-
tish; kelajak davr to ‘g‘risida mulohaza yuritish.
Bashorat qilish — sodir bo'lishi mumkin bo‘lgan ma’lumotlami
olish jarayonidir.
Bashorat qilish tartibi quyidagi bosqichlardan iborat:
1) bashorat obyektlarini aniqlash;
2) bashorat qilish lozim
bolgan obyektlami tanlab olish;
3) bashorat qilish muddatini aniqlash: qisqa muddatli, o'rta
muddatU yoki uzoq muddatU;
4) bashorat qilish modelini (modellarmi) tanlash;
5) bashorat qilish uchun m uhim b o ‘lgan m a’lum otlarni
to‘plash;
6) bashorat qilish modelini asoslab berish;
7)
oldindan aytib berishni tuzish;
8) natijalami kuzatish.
Bashorat qilishda turli usullar qo‘llaniladi. Oldindan aytib
berish usullari — bu kelajakdagi berilgan vaqt oralig‘ida sodir
bo'lish ehtimoU bolgan
voqea rivojini
aniqlash va ulami pul
yoki mahsulot ifodasida belgilashning turli usuUaridir. Ular, odatda,
o ‘ziga xos maqsadda foydalanish uchun ishlab chiqiladi, shuning
uchun barcha mavjud usullarga to ‘liq tushuncha berish imkoniyati
yo‘q. Odatda, murakkab tuzilmaga ega
standart usullardan foyda-
laniladi. Bashorat qilish usullari, jumladan reprezentativ so'roq
o‘tqazish va ekspertlar so‘rovlari natijasiga asoslanishi mumkin.
Barcha usullar quyidagi asosiy guruhlarga ajratiladi:
1)