10.4. Taktik moharatni nazorat qilishning
instrumental usuli
Bunday usullar ko‘p sonli emas. Sport o ‘yinlari va
bellashuvlarda bu usul musobaqa faoliyatini stenografiya qilish
va sportchining taktik fikrlashini testlash uchun qo‘llaniladi.
Musobaqa faoliyatini stenografiya qilishda maxsus mexanik
moslamalar ishlatilsa ish osonlashadi hamda natijalar ishonchli
va obyektiv boMadi. Moslamaning har bir tugmachasiga steno-
grammaning belgisi qo‘yilgan. Tugmachalaming har birida hara-
katlar yig‘ indisini sanab turadigan hisoblagich (schyotchik) bor.
Taktik fikrlashni testlash apparati - ekranli diaproyektor,
hisoblash bloki va tugmachalar manipulyatoridan tuzilgan.
Sportchiga o'yinning bir necha holatlari tasvirlangan diapozitiv
ekranda ko'rsatiladi. U o‘z sport turiga oid alomatlardan qaysi
biri to‘g ‘ri pozitsiyada turganligini tezda aytishi va o‘z fikrini
tugmachani bosishi bilan bildirishi kerak. Elektron hisoblash
mashinasi vaqt yigMndisini, xatolar sonini avtomatik hisoblab
beradi. Yechimlaming qanchasi (zarur boMsa, foizlar hisobida)
to‘g‘ri yoki noto‘g‘ri ekanligi ekspertiza usuli natijalari bilan
solishtirib aniqlanadi.
Siklik sport turlarida sportchining masofadagi harakat tezligini
oMchash uchun avtomatik moslamalar, musobaqa sharoitini
imitatsiya qiluvchi trenajyorlar (veloergometr, suv havzasi
(basseyn) da suzish, tredban, gidrodinamik basseyn) hisoblanadi.
Instrumental
usuldan
foydalanish
taktik
tayyorgarlik
ko‘rsatkichlarini qayd etishning ishonchliligini oshiradi va ish
hajmini kamaytiradi.