Sportchi texnik mahoratini rasmdagidek
sxema orqali ifodalash
mumkin (
10.
1-rasm).
11.
1-rasmda keltirilgan sxemadan foydalanish harakatlanish
texnikasi nuqtayi nazaridan ratsional texnika bajarilishini nazarda
tutadi. Texnik mahorat ko‘rsatkichlari testlarga qo‘yiladigan
talablarga (ya’ni, maqsadning
mavjudligi va aniqligi, o ‘l-
chashlaming standartlashtirilganligi,
ishonchliligi, informativ
ligi, baholash tizimi va shu singarilarga) javob berishi kerak.
TM nazoratining ikki asosiy usuli o ‘zaro farqlanadi: vizual
va instrum ental.
Birinchi
- vizual usul, umuman, eng keng tarqalgan usul
hisoblanadi hamda sport o ‘yinlari,
yakkakurash sport turlari,
gimnastika, konkida figurali uchish va sportning ba’zi boshqa
turlarida asosiy hisoblanadi.
10.1-rasm. Sportchining texnik mahorati ko'rsatkichlari
Kuzatish dasturini tuzish va kuzatuvchilami o‘rgatishga
diqqat-e’tibor qaratish kerak. Masalan, futbolchilaming TMini
koptokni uzoq, o‘rta va yaqin
masofalarga uzatilish miqdori,
aniqligi va bajarish samaradorligi bo‘yicha o‘lchash jarayonida
164
avval ulami toifalash (klassifikatsiyalash) to‘g ‘risida kelishib
olish kerak. Shunda har bir kuzatuvchi agar koptok 30
metr va
undan ham olisga uzatilsa uzoq masofaga, 1 5 - 3 0 metr o‘rta
hamda 15 metrgacha bo‘lgan
masofalar yaqin masofalarga
kiritilishini biladi. Aniq bir sportchining TMini baholashda
(masalan, o‘yin harakatlarini bajarishda ular tomonidan yo‘l
qo‘yilgan xatoliklar soni bo‘yicha) o ‘yinchilaming o‘zaro bir-
birlarini tushunish darajasini inobatga olish kerak.
Faraz qilaylik,
