Tarbiyainstituti b. B. Musayev




Download 4,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet90/110
Sana03.12.2023
Hajmi4,09 Mb.
#110476
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   110
Bog'liq
Sport metrologiyasi Musayev B. B.

i
/
——
/
5,5
JS
o
JL
or*
ST
*s
mi
« s
C3
c$
>
*
i
r -
i
0 0
C3
«#
Ctf
>
>
>•
>
TT
*-n
\ ©
1
O'
C3
>
d>
c3
>
Os
to‘siqlar orasida
■S o
o" &
y> j=s
© .52
10.2-rasm. Yuqori (A) va past (B) kvalifikatsiyali 
sportchilaming 110 metrga to‘siqlar osha yugurish tezligi 
dinamikasi
P%
10.3-rasm. Cho‘kkalab o‘tirib shtangani ko‘tarishda zarur 
bo‘lgan kuchning shtanga og‘irligiga bog‘liqligi:
P -  shtanga og‘irligiga nisbatan % da 
ifodalangan kuch, t - vaqt.
167


Qayd etilgan ko‘rsatkichlar (grafoanalitik, matematik-statistik 
va shu kabilar) tahlil qilinishi kerak va uning natijalaridan sport 
texnikasi samaradorligining mezoni sifatida foydalaniladi.
Harakatning biomexanik xarakteristikalarini qayd qilish sport 
texnikasi samaradorligini baholashning boshlanishi hisoblanadi. 
Mazkur bosqichda bajarilgan o ‘lchashlardagi ancha katta 
xatoliklami keyinchalik amalga oshiriladigan hech qanday 
muolajalar bilan ham bartaraf etib bo‘lmaydi; buning oqibatida 
esa sportchi TM haqidagi yakuniy xulosa xato bo‘ladi. Shunday 
qilib, sportchining TMini baholash aniqligi, eng avvalo, harakatlar 
biomexanik xarakteristikalarini o ‘lchash aniqligiga bog‘liq 
boiadi. 
Masalan, kinofototexnikadan foydalanish faqatgina 
suratga olish
chastotasi o'lchashlarga qo‘yiladigan barcha metrologik 
talablarga rioya qilgan holda soniyasiga 100 lavhadan kam 
bo‘lmasagina samarali bo‘ladi.
10.6. Texnika hajm ini nazorat qilish
Texnika hajm i sportchi trenirovka mashg‘ulotlari va 
musobaqalarda bajaradigan harakatlaming umumiy soni bilan 
aniqlanadi.
Texnikaning m usobaqaviy hajm i variativ (ya’ni, o‘zgarib 
turadi) va raqibning toifasiga (yoki kvalifikatsiyasiga yoki 
mahorati darajasiga), bellashuv taktikasi va shu singarilarga 
bog‘liq. Masalan, oliy liga futbol jamoalarining o ‘yinchilari 
bajaradigan o‘yin harakatlarining optimal hajmi 600 - 800, futbol 
bo‘yicha terma jamoamiz o‘yinchilari uchun ushbu ko'rsatkich 
800 - 900. 
Shu bilan birga, nisbatan kuchli jamoalar bilan 
o ‘ynaganda o‘yin harakatlari hajmi 500 ga ham yetmasligi, 
nisbatan kuchsiz jamoalar bilan o'ynaganda esa 1000 dan ortib 
ketishi mumkin.
Siklik xarakterdagi (yugurish, suzish, eshkak eshish) sport 
turlarida texnikaning musobaqaviy hajmi bitta va shu bilan bir
168


vnqlda ko‘p marta takrorlanadigan harakatdan (qadam va eshkak 
csliishdan) iborat bo‘ladi.
Sportchi texnikasining 

Download 4,09 Mb.
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   110




Download 4,09 Mb.
Pdf ko'rish