151
• Modelda 7 qatlamli tugun server, mijoz, brandmaurer, ma’lumotlar
bazasini aks ettiradi, 3 qatlamli tugun marshrutlovchini, 2 qatlamli tugun
ko’prikni, 1
qatlamli tugun takrorlovchini, nolinchi qatlam aloqa
muhitini (kabelli ulanishlarni) aks ettiradi. Modelning 0-,1-,2-3-
qatlamlari
Intranetning aloqa qismini, 4-qatlam aloqa qismi bilan
birgalikda TSP/IP tarmog’ini aks ettiradi.
• Model tugunidagi xar bir ko’pqatlamli
tugun aslida Intranet
elementini iyerarxiya tizimi tarzida ifodalaydi. Tugundagi xar bir qatlam
faol dasturiy va texnikaviy ob’ektlardan tashkil topgan bo’lib, axborot
uzatish bo’yicha ma’lum vazifa(funktsiya)larni ado etadi va tarmoqdagi
o’zi bilan teng qatlamda joylashgan ob’ektlar bilan aloqaga kirishadi.
Qatlamlarning asosiy dasturiy tashkil etuvchilari protokollar bo’lib,
vazifasi tegishli protokollarga binoan ostki qatlam xizmat(service)idan
foydalanib ustki qatlamga xizmat ko’rsatishdir. Tugunning qo’shni
qatlamlari o’z vazifalarini bajarishda axborot ayirboshlaydilar.
Bunda
server yo mijoz tugunidagi tadbiqiy jarayonlarning axborot oqimi 7 chi
qatlamdan past tomon 0 chi qatlamga o’tib, undan uzatish muhiti (simli
yo simsiz muhit) va aloqa elementi (takrorlovchi, ko’prik,
marshrutlovchi, shlyuz tugunlari) orqali boshqa mijoz yo server
tugunining tadbiqiy jarayoniga borib qo’shilishi sodir bo’ladi.
Axborot
oqimi birliklari qatlamdan qatlamga o’tganda o’zgarib boradi. Masalan,
tadbiqiy qatlam, ifodalash, seans va
transport qatlamlari uchun
ma’lumotlar birligi xabar bo’lsa, tarmoq qatlamida ma’lumotlar birligi
paketdir. Ma’lumotlar birligi kanal qatlamida kadr bo’lsa,
fizikaviy
qatlamda 1 yo 0 ni bildiruvchi bit hisoblanadi. Ma’lumotlar bir
qatlamdan boshqasiga o’tgan sari ularning formatlari xam qatlamga mos
tarzda o’zgartirilib qo’yiladi. Ko’pqatlamli modelning afzalligi
shundaki, tarmoqning apparat va dasturiy
vositalarini yaratuvchilar
tegishli qatlam uchun o’z ishlanmalarini yuzaga keltirishda shu qatlamga
qo’yilgan talablar bilan cheklanib boshqa
qatlamlarning qanday tarzda
yaratilishiga parvo xam qilmaydilar. Bu tarmoq yaratishda turli
platformalarga oid apparat va dastur vositalaridan
foydalanishga keng
yo’l ochib beradi. Quyida qatlamlar vazifalari bayon etilgan.
