«tasdiqlayman»

Talaba soglom turmush tarzini targibot kilish, bemorlar bilan mulokot kilish, surab-surishtirish, xamda olingan ma’lumotlarni baxolash va taxlil kilish, tekshirish, davolash, tibbiy xujjatlarni tuldirish, maslaxat berish, kilingan ishlarni va tibbiy adabiyotlardan olingan ma’lumotlarni audit kilishni bilishi kerak. Darsda UASh amaliyotida uchraydigan kasalliklar bilan bemorlarni klinik muxokamasini utkazish. Bemorni tekshirish vaktida etika va deontologiya koidalariga amal kilgan xolda talaba bajaradigan amaliy kunikmalarini, anik ketma-ketlikda kadam-ba-kadam amalga oshirishi kerak.

1. 
   Ritm buzilishi bilan bemorlarni kurigi.
   
2. 
   EKG ritm buzilishi bilan nterpretatsiya kilish.
   

Sinusli taxikardiya, nafas aritmiyasi, ekstrasisitoliya, kon aylanishi yetishmasligi, anemiya, tireotoksikoz.

-ogzaki

- amaliy kunikmalarni namoyish kilish

• 
  Kon aylanishi yetishmovchiligi, anemiya va teriotoksikozni differinsial diagnoztikasini
  
• 
  Kon aylanishi yetishmovchiligigi klinik diagnostikasi
  
• 
  Anemii, tireotoksikozniklinik diagnostikasi
  
• 
  Etiologiyasiga karab anemiyani differensial davolash.
  
• 
  Kon aylanishi yetishmovchiligi, anemiya va teriotoksikozni ambulator davolash.
  

1. 
   Ichki kasalliklar, Sharapov U.F. T: Ibn Sino, 2003
   
2. 
   Ichki kasalliklar, Bobojanov S. T: Yangi asr avlod, 2008
   
3. 
   Vnutrennie bolezni, tom 1 Muxin N.A. M.: GEOTAR - Media,2009
   
4. 
   Textbook of Internal Medicine Editor-in-Chief William N. Kelley 1997
   

• 
  Umumiy amaliyot vrachlar uchun ma’ruzalar tuplami , Gadaev A.G., T., 2012
  
• 
  Obщaya vrachebnaya praktika, Pod red.F.G.Nazirova, A.G.Gadaeva. M.: GEOTAR-Media, 2009.
  
• 
  Spravochnik vracha obщey praktiki. Dj.Myorta. M.: Praktika, 1998.
  
• 
  Sbornik prakticheskix navыkov dlya vrachey obщey praktiki. Gadaev A., Axmedov X.S. T., 2010.
  
• 
  Umumiy amaliyot vrachlar uchun amaliy kunikmalar tuplami Gadaev A.G., Axmedov X.S., 2010. T.
  
• 
  Terapevticheskiy spravochnik Vashingtonskogo Pod red. M.Vudli M.: Praktika, 2000.
  
• 
  Umumiy amaliyot shifokori uchun kullanma F.G.Nazirov, A.G.Gadaev taxr. M.: GEOTAR-Media, 2007.
  
• 
  Diagnostika bolezney vnutrennix organov. Okorokov A.N.2005.
  
• 
  Lechenie bolezney vnutrennix organov. Okorokov A.N.2005.
  
• 
  Differensialnыy diagnoz vnutrennix bolezney. Vinogradov A.V. M.: Meditsinskoe informatsionnoe agenstvo, 2009.
  
• 
  Vnutrennie bolezni: uchebnik.- v 2-x t. (1t) Pod red. Martыnova i dr. M.: GEOTAR - Media, 2005:
  

Meditsinskie saytы:

• 
  Talabalarni AG ga chalingan bemorlarni muammolarini hal qilishga o‘rgatish;
  
• 
  Talabalarni AG aniqlangan bemorlarga o‘z vaqtida tashxis qo‘yishga o‘rgatish;
  
• 
  Talabalarni AG bilan kuzatiladigan kasalliklarni bir-biridan farqlashga o‘rgatish;
  
• 
  AG bilan og‘rigan bemorlarning muammolarini yechish orqali talaba uchun zarur bo‘lgan bilim, malaka va amaliy ko‘nikmalarni takomillashtirish (ma’lumotlar yig‘ish, muammolarni aniqlash va bemorni ob’ektiv ko‘rikdan o‘tkazish, shuningdek laborator-asbobiy tekshiruvlarni asosli tayinlash mahorati);
  
• 
  Talabalarni AG aniqlangan bemorni olib borish tamoyillarini asosli tanlashga o‘rgatish;
  
• 
  Talabalarni QVP yoki OP sharoitida AG aniqlangan bemorlarda davolash-profilaktika choralarini asosli amalga oshirish va kuzatuv olib borishga o‘rgatish.
  

1. 
   Bemorlarning ushbu muammosini tahlil qilishda talabalarning bilimlarini baholashning muhim jihatlari quyidagilardan iborat bo‘lmog‘i lozim:
   

• 
  Bemorning turmush tarzi sifatiga ta’sir ko‘rsatgan asosiy muammoni aniqlay olish;
  

• 
  Ratsional anamnez yig‘ish uchun yordamchi savollar bera olish;
  

• 
  Xavf omillari mavjudligini ajrata bilish;
  

• 
  Ushbu muammoga sabab bo‘lishi mumkin bo‘lgan kasalliklar va xolatlarni sanab chiqish;
  

• 
  Bemorni asosli ob’ektiv ko‘rikdan o‘tkazish;
  

• 
  QVP va OP sharoitida laborator-asbobiy tekshiruvlarni asosli tayinlay olish;
  

• 
  QVP va OP dan tashqarida qo‘shimcha tekshiruvlar o‘tkazish zaruriyatini aniqlay bilish;
  

• 
  Olingan ma’lumotlar asosida ushbu muammoning asosiy sababini (tashxisini) aniqlay bilish;
  

• 
  UAV malakaviy tavsifnomasi asosida bemorni olib borish tamoyilini aniqlay olish;
  

• 
  Dorilarsiz davolash bo‘yicha maslahatlar berish;
  

• 
  Isbotlarga asoslangan tibbiyot tamoyillariga suyangan holda dorilar bilan davolashni bilish;
  

• 
  Sog‘likni saqlashning birlamchi tizimida o‘tkaziladigan profilaktika chora-tadbirlarini aniqlay olish;
  

• 
  AG bilan birga kechadigan kasalliklarga chalingan bemorlarni QVP va OP sharoitida kuzatish va reabilitatsiya qilish tamoyillarini aniqlay olish.
  

3. 
   Arterial gipertenziya mavjud bo‘lgan bemorlarning muammolarini yechishda talaba nimalarni bilishi zarur:
   

4. 
   Arterial gipertenziya bilan og‘rigan bemorlarning muammolarini hal qilishda talaba nimalarni bajara olishi zarur:
   

№7-Amaliy mashgulot

Bosh og‘rig‘i- bu klinik amaliyotda ko‘p uchraydigan simptomlardan biri. “Bosh og‘rig‘i” termini o‘ziga og‘riq turlari va diskomfortini, boshdagi og‘riq lokalizatsiyasini (lekin hayotda uni bosh sog‘asida noxushlik sezish deb ham yuritiladi) o‘z ichiga oladi.

Hech ikkilanmay, tibbiy professional bilim va tajriba, bu xolatni tashxislash va davolashda kritik baholashga undaydi. Jiddiy ekspertli taxlil shuni ko‘rsatadiki, tashxislash chora tadbirlar va terapevtik usullar, bemorlarni parvarishlar va tavsiyalar berish, yaxshi natijalarga erishishda dars jarayonida talabalar e’tiborini to‘g‘ri yo‘naltirishga undaydi.
3. Fanlararo va fan ichi bog‘liqligi

Bosh og‘rig‘i – bu sindpom ko‘plab terapevtik, jarroxlik, infeksion, onkologik, nevrologik, travmatologik kasalliklar amaliyotida uchraydi. UASh amaliyotida tashxislash mezonlari, taqqosiy tashxislash, asoratlar paydo bo‘lishini oldini olish va axolini nogironlikdan asarashda UASh ning zamonaviy bilimlari katta rol o‘ynaydi.

Ko‘plab arterial gipertenziyasi bor bemorlar tibbiy yordam uchun UASh ga murojaat qilishadi. Gipertonik kasalligi yurak-qon tomir kasalliklari ichida eng ko‘p tarqalgan kasalligi bo‘lib, o‘lim kuzatilishi yuqoridir. Aholining 60 yoshdan kattalari ichida simptomatik sklerotik arterial gipertenziya rivojlanishi kuzatiladi. AG si bor bemorlarni davolashning optimal tartibini tanlash jo‘ta murakkab bo‘lib, shuning uchun bemordagi havf omillar, ya’ni bu dorilarning nojo‘ya ta’siri yaqqol ko‘ringani uchun bu dorilarni aniq klinik vaziyatlarda qo‘llanilishiga qiyinchilik keltiradi. UASh ning say harakatlari nafaqat AG ni olib borish, balkim dorilarni to‘g‘ri tanlab, tibbiy yordam ko‘rsatishdan va ularning yashash joyi va ularning qay guruhga kirish dislokatsiyasini aniqlash, QVP va ShVP sharoitida davolash, o‘z vaqtida shifoxonaga yuborishdan iboratdir. Keng tarqalgan har xil patologiyalarni bartaraf qilishda UASh dan chuqur va zamonaviy bilimga ega bo‘lishlik bemorni davolash samaradorligini oshirishga va hayot tarzi sifatini oshirishga qaratilgan. Bu mavzu aktual bo‘lganligi uchun UASh tayyorlashda o‘quv dasturga kiritilgan.

Nazariy qismida quyidagi savollar ko‘rib chiqiladi:

AG ning arterial bosim ko‘rsatkichiga nisbatan (BJSST, 1992) va nishon a’zolarining shikastlanish darajasiga nisbatan quyidagicha tasniflanadi (BJSST, 1993).

AG ning kechishish og‘irligiga, simptomlar va asoratlar rivojlanish tezligiga, shuningdek BJSST tasnifidan tashqari yana yaxshi sifatli va yomon sifatli AG shakli mavjud. Undan tashqari “boshsizlantirilgan” gipertenziya bo‘lib, bu xolatda sistolik AB 140 - mm.sm.us, diastolik – 100 mm.sm. us va yuqori bo‘lishi kuzatiladi.