3
Kirish
Sun`iy intellekt nima?
Sun’iy intellekt — informatikaning alohida sohasi bo‘lib,
odatda inson ongi
bilan bog‘liq imkoniyatlar: tilni tushunish, o‘rgatish, muhokama qilish,
masalani
yechish, tarjima va shu kabi imkoniyatlarga ega kompyuter tizimlarini yaratish bilan
shug‘ullanadi.Sun'iy intellekt (SI) kompyuterlarga o'zlarining tajribalarini o'rganish,
berilgan parametrlarga moslashish va ilgari faqat odamlar uchun mumkin bo'lgan
vazifalarni bajarish imkonini beradi. SIni amalga oshirishning ko'p holatlarida -
kompyuter shaxmatchilaridan tortib uchuvchisiz transport
vositalarigacha - chuqur
o'rganish va tabiiy tillarni qayta ishlash imkoniyati juda muhimdir. Ushbu
texnologiyalar tufayli kompyuterlarga katta miqdordagi ma'lumotlarni qayta ishlash
va ulardagi naqshlarni aniqlash orqali muayyan vazifalarni bajarishga "o'rgatish"
mumkin.
Ekspert tizimlari nima?
Zamonaviy jamiyatda tobora o‘sib
borayotgan axborot oqimi, axborot
texnologiyalarining
turlitumanligi, kompyuterda yechiladigan masalalarning mu
rakkablashuvi ushbu texnologiyalardan foydalanuvchining oldiga bir qator vazifalar
ni qo‘ydi. Kerakli variantlarni tanlash va qaror qabul qilish ishlarini insondan EHM
ga o‘tkazish masalasi yuzaga keladi. Bu vazifani yechish yo‘llaridan biri bu eksper
t tizimlarini yaratishva foydalanish sanaladi. Ekspert o‘zidan kelib chiqib sharoitni t
ahlil etadi va nisbatanfoydali axborotni aniqlab oladi, chorasiz yo‘llardan voz kechg
an holda qaror qabul qilishning eng maqbul yo‘llarini vujudga keltiradi. Ekspert
tizimida ma’lum bir predmet sohasini ifodalaydigan bilimlar bazasidan foydalaniladi.
Ekspert tizimi bu ayrim mavzu sohalarida bilimlarni to‘plash va qo‘llash
uyushtirish usullari hamda vositalari majmuidir. Ekspert tizimi mutaxassislarning
yuqori sifatli tajribasiga suyangan holda qarorni tanlash chog‘ida
muqobil variantl
4
ar
ko‘pligi uchun yanada yuqori samaraga erishadi. Strategiyani
tuzish
paytida yangi omillarni baholab, ularning ta’sirini tahlil etadi. Ekspert tizimlari sun’iy
intellektdan foydalanishga asoslangan.
