375
Uzatish liniyalari
ni loyihalashda ishlatiladigan, tolali optik
kabellarning optik tolalari ning asosiy parametrlari 4.1-jadvalda
keltirilgan, unda quyidagi belgilashlar qabul qilingan; α – OT ning so‗nish
koeffitsienti, dB/km; λ – optik nurlanishning to‗lqin uzunligi, mkm; τ –
OT ning xromatik
dispersiya koeffitsienti, ps/nm·km.
Apparaturaning texnik pasporti (sertifikati) da odatda quyidagi
parametrlar ko‗rsatilgan:
1. Optik signalning uzatish tezligi V, Mbit/s.
2. Nurlanish manbaining to‗lqin uzunligi λ, mkm.
3. Nurlanish manbai turi.
4. Nurlanish manbaining spektr kengligi ∆λ, mkm.
5. Nurlanadigan quvvat sathi r
uz
, dBq.
6. Qabul qilishning minimal sathi r
qq min
, dBq.
7. Qabul qilishning maksimal sathi r
qq maks
, dBq.
8. Optik traktning qo‗shimcha yo‗qotishlari ∆A, dB.
Nurlanadigan quvvat sathi ekspluatatsiya muddatining boshida qabul
qiluvchi - uzatuvchi optik modul QqUzM chiqishidagi (4.2-rasm) o‗rtacha
quvvatga mos keladi. Vaqt o‗tgan sari nurlanish manbai eskiradi,
nurlanadigan quvvat kamayadi. Bu kamayish yoki qo‗shimcha yo‗qotishlar
∆A yoki minimal nurlanadigan quvvat sathi (r
uz 0 min,
dBq) ni (xizmat
muddati oxirida) ko‗rsatish bilan e‘tiborga olinadi.
Qabul
qilishning minimal sathi r
qq
min
regeneratorning xatolik
koeffitsientining pasportda ko‗rsatilgandan yuqori bo‗lmagan miqdorini
xarakterlaydi. Agar xatolik koeffitsienti loyihalash
jarayonida aniqlansa,
r
qq min
ni aniqlash kerak.
Qabul qilishning maksimal sathi r
qq maks
qabul qilishning shunday
sathiga
mos keladiki, bu sathning oshishi fotoqabulqilgichning ortiqcha
yuklanishiga va berilgan xatolik koeffitsientining ortishiga olib keladi.
Ba‘zan r
qq maks
o‗rniga QqUzM qabul qiluvchi optik modulining
kuchayishni avtomatik rostlovi (KAR) ning chegaralari ∆A
KAR
, dB
(QqUzM dinamik diapazoni) beriladi.
376
1.1-jadval
Uzatish sathi va qabul qilishning minimal
sathi orasidagi farq
tizimning energetik potensiali deb ataladi
E = r
uz
– r
qq min
. (1.6)
1.2-Rasmda quyidagi belgilashlar qabul qilingan:
A-OU – ajraladigan optik ulagich; XTQyRP –
xizmat talab
qilmaydigan regeneratsiyalash punkti; QqUzM – qabul qiluvchi-uzatuvchi
optik modul, optik signalni elektr signalga o‗zgartiradi, elektr signalning
parametrlarini qayta tiklaydi va uni optik signalga o‗zgartiradi (optik
traktning oxirgi apparaturasi); Ay-OU – ajralmaydigan optik ulagich; OT –
optik tola. 1.2-rasm bo‗yicha regeneratsiyalash uchastkasining so‗nishi
quyidagiga teng:
,
,
2
дБ
А
А
l
А
q
А
А
В
t
ру
Ай
А
макс
(1.7)
bu yerda: l
RU
– regeneratsiyalash
uchastkasi uzunligi; A
A
– ajraladigan
optik ulagichning so‗nishi, 0,5…1,5 dB ga teng; A
Ay
- ajralmaydigan optik
ulagichning so‗nishi, 0,05 dB ga teng; α – optik tolaning so‗nish
koeffitsienti, dB/km; A
t
– raqamli TOUT, shuningdek OT parametrlarining
harorat o‗zgarishlariga
ruxsat etilgan qiymati, tipli raqamli TOUT