52
Bu hodisaga asoslangan modulyasiyalash
jarayonida Breg yoki
Raman – Natt difraksiyalarining hosil bo‗lish shartlaridan foydalaniladi:
CHunonchi, birinchi holda bu shart quyidagi munosabat bilan aniqlanadi:
2λav sinθ = mλ, (5.4)
bu yerda λav- tovush tщlыining uzunligi - panjara doimiysi vazifasini
o‗tovchi kattalik, m – difraksiya tartibi, λ- yorug‗lik nulanishining to‗lqin
uzunligi, θ – yorug‗lik nurining akustooptik
modda sirtiga tushish
burchagi.
Axborot eltuvchisini modulyasiyalash jarayoni bu holda amplituda
bo‗yicha modulyasiyalangan tovush to‗lqini vositasida amalga oshiriladi.
Bu to‗lqinning akustooptik modda bilan ta‘sirlashuvi chiqish to‗lqini -
difraksiyalangan to‗lqin intensivligi (jadalligi)ni modulyasiyalaydi.
Magnitooptik hodisalar.
Magnitooptik (hodisa) effekt – magnit maydoni ta‘sirida optik modda
parametlarining o‗zgarishi bilan bog‗liq hodisadir.
Bu hodisani turli
qutblanishga ega bo‗lgan yorug‗lik to‗lqinlari tarqalish tezligining farqi
bilan
tushuntiriladi.
Faraz
qilaylik,
chiziqli
tarzda
qutblangan
monoxromatik yorug‗lik to‗lqini induksiyasi V ga teng bo‗lgan
magnit
maydoniga joylashtirilgan optik moddaga tarqalish yo‗nalishi magnit
maydoni yo‗nalishiga mos holda tushayotgan bo‗lsin. Ma‘lumki, chiziqli
qutblangan yorug‗lik to‗lqinini turlicha qutblanishli ikkita to‗lqinning
yig‗indisi deb qarash mumkin. Magnit maydoni ta‘sirida bu to‗lqinlar
uchun sindirish ko‗rsatgichi o‗zaro farq qilib n1, n2 bo‗lib qoladi. Natijada
modda bo‗ylab L masofaga tarqalgan bu to‗lqinlar orasida quyidagi faza
farqi vujudga keladi:
∆υ = ωL(n1- n2)/c, (5.5)
bu yerda n1- n2 magnit induksiyasiga proporsional kattalik.
