|
-
injener
(injener - mexanik),
amfibiya - tank
(tank -amfibiya),
buldozer
-Bog'liq H. Dadaboyev - O`zbek terminologiyasi -
injener
(injener - mexanik),
amfibiya - tank
(tank -amfibiya),
buldozer
-
tank
(tank-buldozer),
urolog- vrach
(shifokor) (vrach -urolog) va h.k .
Ruscha-baynalmilal murakkab qo‘shma terminlaming uchinchi gumhi
o‘zlashish jarayonida qisman yoki to‘la o ‘zbekcha leksik birliklar bilan
almashtiriladi:
Murakkab qo‘shma terminning komponentlaridan biri o ‘zbekcha so‘z
bilan almashtiriladi ( yoxud kalkalanadi/
shlem-niqob
(shlem-kaska),
sa-
molyot - nishon
(samolyot -m ishen),
havo desanti
(vozdushno-desantniy),
о ‘qchi -radist
(strelok -radist),
mina - tuzoq
(mina-lovushka), odam-am-
fibiya (chelovek-amfibiya),
kilovatt-soat
(kilovatt-chas),
maktab-internat
(shkola - intemat),
alfa-nurlar
(alfa-luchi),
alfa-yemirilish
(alfa -raspad),
gamma-nurlar
(gamma - luchi),
depozit hisobi
(depozitniy schyot),
fyuch-
ers bitimlar
(fyuchersniye sdelki),
elektron to ‘lovi
(elektronnaya plata) va
sh.k. Bunga o‘xshash terminlaming so‘z tartibi o‘zbek tiliga o‘zlashish
chog‘ida saqlanib qoladi.
Murakkab qo‘shma terminning komponentlaridan biri o ‘zbek tilidagi
mutanosib so‘z bilan almashtiriladi ( yoki kalka y o ii bilan tarjima qilina
di). Bunday holatda murakkab qo‘shma terminlaming so‘z tartibi o ‘zbek
tilida o ‘zgaradi:
tutuvchi - samolyot
(samolyot-perexvatchik),
buzg ‘unchi
- samolyot
(samolyot-narushitel),
raketaeltar-samolyot
(samolyot-raketa-
nosets),
demokrat-shoir
(poet-demokrat) va sh.k.
Murakkab qo‘shma terminlaming har ikki komponenti o ‘zbekcha ekviv-
alenti bilan almashtiriladi (yoxud kalkalanadi). Bunday vaziyatda o'zlashma
116
terminning so‘z tartibi o‘zgarishga uchramaydi:
о ‘ra-tuzoq
(yama-lovush-
ka),
uchish - qo 'nish
(vzlyotno-posadochniy),
harbiy-havo
(voyenno-voz-
dushniy),
harbiy-dengiz
(voyenno-morskoy),
harbiy-dala
(voyenno-pole-
voy),
ijtimoiy-iqtisodiy
|
| |
