(obshestvenno-ekonomicheskiy) va sh.k. Ayni holat  o ‘zlashma termin-birikmalami kalkalashda ham aks etadi:  davlat qarzi




Download 3,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet61/70
Sana14.12.2023
Hajmi3,42 Mb.
#118627
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   70
Bog'liq
H. Dadaboyev - O`zbek terminologiyasi

 (obshestvenno-ekonomicheskiy) va sh.k. Ayni holat 
o ‘zlashma termin-birikmalami kalkalashda ham aks etadi: 
davlat qarzi
 (go- 
sudarstvenniy dolg), 
to 'lov qog ‘ozi
 ( platyojnoye izvesheniye), 
to ‘lov tartibi 
(platyojniy poryadok), 
m e’yoriy-huquqiy hujjatlar
(normativno-pravoviye 
dokumenti) va sh.k.
0 ‘zlashma murakkab qo‘shma terminlaming har ikki komponen­
ti o ‘zbekcha mutanosibi bilan almashtiriladi (yoxud kalkalanadi), bunda 
murakkab qo‘shma terminlaming so‘z tartibi o ‘zgaradi: 
mutaxassis
 -
askar 
(soldat-spetsialist), 
mo ‘ljalchi-o ‘qchi
(strelok-navodchik), 
qiruvchi-uchu- 
vchi
(lyotchik-istrebitel), 
kuzatuvchi-uchuvchi
(lyotchik-nablyudatel), 
si- 
novchi - uchuvchi
 (lyotchik-ispitatel) va h.k
Hozirgi o ‘zbek tili terminologiyasida kalkalash yo‘li bilan yangi ter­
min yasash masalasiga alohida diqqat qaratiladi. Ruscha-baynalmilal ter­
minlami to ‘la yoki qisman tarjima qilish usuli bilan hosil qilingan o ‘zbek 
tili terminlari mavjud terminologiya tizimining yana ham kengayishi va 
boyishida muhim ahamiyat kasb etadi.
0 ‘n to‘qqizinchi asming ikkinchi yarmi - yigirmanchi asr boshida rus- 
cha-baynalmilal leksikaning o ‘zbek tili so‘z boyligi tarkibiga shiddat bilan 
kirishi kuzatiladi. 0 ‘zbek adabiy tili xorijiy so‘z va terminlami o ‘zlashtir- 
ish jarayonida ulami nafaqat tayyor, asl holda qabul qildi, balki kalkalash 
usuliga tayangan tarzda to‘laligicha yoxud qisman taijima qilish yoiidan 
bordi. XX asming boshlarida ko‘pgina ruscha-baynalmilal terminlar o ‘zbek 
tiliga o‘girilgan edi. Chunonchi: 
uchuvchi
(aviator), 
tintuv
(obisk), 
ot quv- 
vati, ot kuchi

Download 3,42 Mb.
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   70




Download 3,42 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



(obshestvenno-ekonomicheskiy) va sh.k. Ayni holat  o ‘zlashma termin-birikmalami kalkalashda ham aks etadi:  davlat qarzi

Download 3,42 Mb.
Pdf ko'rish