|
Molekulalardıń erkinlik dárejeleri
|
| bet | 4/21 | | Sana | 12.12.2023 | | Hajmi | 0,67 Mb. | | #116440 |
Bog'liq Ametova толык таяр Мaftuna AMolekulalardıń erkinlik dárejeleri. Molekulanıń erkinlik dárejesi dep onıń keńisliktegi ornın tolıq aniqlaw ushın zárúr bolǵan, bir-birine baylanıslı bolmaǵan koordinatalardıń ulıwma sanına aytıladı.
Bir atomlı gazdıń molekulası úsh ilgerlemeli qozǵalıs erkinlik dárejesine iye: i=i =3;
1.1.1 - Suwret
Eki atomlı molekula úsh ilgerleme hám eki aylanba qozǵalis erkinlik dárejesine iye: i =3, i =2
Eki erkin kósher átirapinda aylaniw múmkin:
Úsh atomli molekula úsh ilgerilenbe hám úsh aylanba qozǵalıs erkinlik dárejesine iye: (1.1.1-v suwret).
Úsh atomlı gaz hár úsh kósher átirapında da aylanıwı múmkin:
Molekulalardıń erkinlik dárejeleri neshew bolıwına qaramastan olardıń, álbette, úshewi ilgerleme boladı. İlgerleme qozǵalıs erkinlik dárejesinıń barlıǵı teń kúshli bolıp, olardıń hár birine birdey 1/3 < ε0> energiya tuwrı keledi, yaǵnıy:
< ε0> = (1.1.1)
Klassik fizikada energiyanıń erkinlik dárejeleri boyınsha teń bólistiriliwi haqqında Bolcman nızamı orınlı. Bul nızamǵa muwapıq termodinamikalıq teń salmaqlıqtaǵı statistikalıq sistemanıń hár bir ilgerlenbe hám aylanba erkinlik dárejelerine energiya tuwrı keledi. Demek, molekulanıń ortasha energiyası
< ε0> = , (1.1.2)
Bul jerde i=molekulanıń tolıq erkinlik dárejesi.
İdeal gazdıń ishki energiyası. İdeal gazdıń molekulaları bir-birleri menen óz-ara tásirlespegenligi ushın olardıń óz-ara tásir etiw energiyaları nolge teń. Demek, ideal gazdıń ishki energiyası molekulalardıń kinetikalıq energiyalarınıń qosındısına teń boladı. 1 mol gazdıń ishki energiyasın tabıw ushın bir molekulanıń ortasha kinetikalıq energiyası βεσ ni molekulalar sanı NA ǵa kóbeytiwimiz kerek.
Um = , (1.1.3)
Bul jerde k· NA = R ekenligi esapqa alınǵan.
Qálegen muǵdardaǵı ideal gazdıń ishki energiyasın tómendegishe tabamız:
U = ν Um = , (1.1.4)
Bul jerde M - molyar massa, ν – zattıń muǵdarı.
|
| |
