|
Texnika” fakulteti 5310600 -“Transport vositalari muhandisligi ( turlari bo`yicha)” yo‘nalishi bo‘yicha
|
| bet | 22/22 | | Sana | 09.09.2024 | | Hajmi | 27,31 Mb. | | #270747 |
T/r
|
Koʻrsatkichlari
|
Belgisi
|
Oʻlchov birligi
|
Mashina
|
Mavjud
|
Yangi
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
Agregat tarkibi:
|
|
|
|
|
Traktor
|
-
|
-
|
TTZ - 100
|
TTZ - 100
|
Mashina
|
-
|
-
|
KXU-4A
|
BEA-3,6
|
Moslama
|
-
|
-
|
Taqsimlagich
|
-
|
2
|
Xizmat qiluvchi shaxslar:
|
|
|
|
|
Traktorchi V-raz.
|
Lt.
|
kishi
|
1
|
1
|
|
Ishchi III-raz.
|
Lr.
|
kishi
|
2
|
2
|
3
|
Tarif stavkasi:
|
|
|
|
|
V-razryadli traktorchiga
|
3t
|
soʻm/soat
|
147
|
147
|
III- razryadli ishchiga
|
3r
|
soʻm/soat
|
125
|
125
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
4
|
Foydalanish koeffisienti:
|
|
|
|
|
Ishchi smena vaqtdan
|
Ksm
|
-
|
0,73
|
0,76
|
Ekspluatasion vaqtdan
|
Ke
|
-
|
0,69
|
0,72
|
5
|
1 soatdagi ish unumi:
|
|
|
|
|
Toza vaqtda
|
Wu
|
ga/soat
|
2,44
|
2,44
|
Smena vaqtida
|
Wsm
|
ga/soat
|
1,78
|
1,85
|
Ekspluatasiya vaqtida
|
Wek
|
ga/soat
|
1,68
|
1,75
|
6
|
Ish birligiga qoʻl mehnati sarfi:
|
|
|
|
|
-asosiy ishlab chiqarish jarayonini bajarishga
|
3te
|
kishi/soat
|
1,68
|
1,62
|
-ta'mirlash va davriy texnik xizmat koʻrsatishga
|
3to
|
kishi/soat
|
0,06
|
0,06
|
- mashinani umumiy ekplutasiya qilishga
|
3ek
|
kishi/soat
|
1,74
|
1,68
|
7
|
Balans narxi:
|
|
|
|
|
Traktorniki
|
Bg
|
soʻm
|
19908300
|
19908300
|
Mashinaniki
|
Bm
|
soʻm
|
3362040
|
1740000
|
Moslamaniki
|
Bp
|
soʻm
|
120000
|
-
|
8
|
Renovasiya uchun ajratma koeffisienti:
|
|
|
|
|
Traktorga
|
Ag
|
%
|
14,3
|
14,3
|
Mashinaga
|
Am
|
%
|
14,2
|
14,2
|
Moslamaga
|
Ap
|
%
|
14,2
|
-
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
9
|
Joriy ta'mirlash va texnik xizmat uchun ajratma koeffisienti:
|
|
|
|
|
Traktorga
|
Ig
|
%
|
9,8
|
9,8
|
Mashinaga
|
Im
|
%
|
9,0
|
9,0
|
Moslamaga
|
Ip
|
%
|
5,0
|
-
|
10
|
Kapital ta'mirlash uchun ajratma koeffisienti:
|
|
|
|
|
Traktorga
|
Ig
|
%
|
5,0
|
5,0
|
Mashinaga
|
Im
|
%
|
-
|
-
|
Moslamaga
|
Ip
|
%
|
-
|
-
|
11
|
Yillik yuklama:
|
|
|
|
|
Traktorga
|
Tzg
|
soat
|
1350
|
1350
|
Mashinaga
|
Tzm
|
soat
|
750
|
160
|
Moslamaga
|
Tzp
|
soat
|
160
|
-
|
12
|
Mashinaning yillik ish hajmi
|
Vt
|
ga
|
390,4
|
390,4
|
13
|
Ish birligiga sarflanadigan YoMM
|
Q
|
kg/ga
|
7,9
|
7,5
|
14
|
YoMM narxi
|
S g
|
soʻm/kg
|
200
|
200
|
15
|
Urugʻlik bugʻdoy sarfi
|
q
|
kg/ga
|
250
|
180
|
16
|
Urugʻlik bugʻdoy narxi
|
SB
|
soʻm/kg
|
250
|
250
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
17
|
Ish birligiga sarflan-gan ekspluatasion xarajatlar:
|
|
|
|
|
Traktorchi ish haqi
|
3g
|
soʻm/ga
|
82,6
|
79,5
|
Ishchi ish haqi
|
3r
|
soʻm/ga
|
140,4
|
135,1
|
Traktorni renovasiyasiga
|
At
|
soʻm/ga
|
74,5
|
71,6
|
Mashina renovasiyasiga
|
Am
|
soʻm/ga
|
14,1
|
17,1
|
18
|
Moslama renovasiyasiga
|
Ap
|
soʻm/ga
|
0,4
|
-
|
Traktorni ta'mirlashga va TXK ga
|
Rt
|
soʻm/ga
|
56,4
|
54,2
|
Mashna ta'mirlashga va TXK ga
|
Rm
|
soʻm/ga
|
8,9
|
10,8
|
Moslamani ta'mirlashga va TXK ga
|
Rp
|
soʻm/ga
|
0,2
|
-
|
YoMM ga
|
G
|
soʻm/ga
|
1580,0
|
1500,0
|
Urugʻlikka
|
q
|
soʻm/ga
|
62500
|
45000
|
Jami ekspluatasion xarajatlar
|
Iud
|
soʻm/ga
|
64457,3
|
46968,3
|
Gʻoʻza qator oralariga bugʻdoy ekish seyalkasining iqtisodiy samaradorlik koʻrsatkichlari
Seyalkani ishlatishda yillik mehnatning iqtisod qilinishi
kishi soat
Ekspluatasion xarajatlar boʻyicha yillik iqtisod qilingan summa
yo’q mashinani ishlatishdan mehnat sarfining pasayish darajasi
Ekspluatasion xarajatlarning pasayish darajasi
Taklif qilingan texnologiya va bugʻdoy ekish seyalkasining texnik iqtisodiy koʻrsatkichlari 3,1-jadvalda koʻrsatilgan.
3,1-jadval
Gʻoʻza qator oralariga bugʻdoy ekish agregatining texnik
iqtisodiy koʻrsatkichlari
T.r
|
Koʻrsatkichlar
|
Miqdori
|
Xarajatlarning kamayish darajasi %
|
Mavjud
agregat boʻyicha
|
Yangi ekish agregat boʻyicha
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1
|
Yillik ish hajmini bajarish uchun mehnat sarfi, kishi-soat
|
679,3
|
655,9
|
3,44
|
2
|
Yillik ish hajmiga qilingan ekspluatasion xarajatlar, soʻm
|
25164129,2
|
18336424,6
|
27,13
|
3
|
Bitta mashinaga toʻgʻri keladigan iqtisodiy samaradorlik, soʻm
|
-
|
6827705,6
|
-
|
Umumiy xulosalar
1. Gʻoʻza qator oralariga bugʻdoy ekuvchi maxsus agregat yoʻqligi sababli hozirgi kunda har - xil moslama va takomillashtirilgan kultivatorlar bilan bugʻdoy ekilmoqda. Bu esa qoʻyilgan agrotexnika talablarga toʻliq javob bermaydi va sinovlar bu agregatlar bilan bugʻdoyni bir oʻtishda sifatli qilib ekish mumkin emasligini koʻrsatadi.
2. Gʻoʻza qator oralariga agrotexnika talablari darajasida ishlov berish, ularda tor ariqchalar ochish, bu ochilgan ariqchalarga urugʻlarni kurakchali disklar bilan bir tekisda sepib hamda belgilangan chuqurlikka koʻmib ketish yoʻli bilan bugʻdoyni sifatli ekilishini ta'minlash mumkin.
3. Oʻtkazilgan tajribalarda bugʻdoy ekish davrida gʻoʻza qator oralari tuprogʻning namligi 0-10, 10-20, 20-30 sm qatlamalarda mos ravishda 6,8-7,9; 9,7-11,0 va 10,7-12, 0% oraliqda, qattiqligi esa 0,89-2,89; 1,42-4,06 va 3,04-5,01 MPa oraliqda, zichligi esa 1,228-1,316; 1,235-1,148 va 1,345-1, 548 g/sm3 oraliqda, gʻoʻza qator oralaridagi saqlanib qolgan sugʻorish ariqlari(egatlari)ning chuqurligi 16,20-20,90 sm oraliqda, oʻrtacha qiymati esa 18,08 sm, har bir tup gʻoʻzadagi paxtasi terib olingan qovachoqlar soni 4 tadan 19 tagacha (oʻrtacha 11,2 dona), ochilgan koʻsaklar soni 1 tadan 6 tagacha (oʻrtacha 2,8 dona), ochilmagan koʻsaklar 1 tadan 14 tagacha (oʻrtacha 4,80 dona) boʻlishligi aniqlandi.
4. Gʻoʻza qator oralarini bugʻdoy ekishga tayyorlashda uchta yumshatuvchi va bitta oʻqyoysimon panjalardan tashkil topgan ish organlarini qoʻllash maqsadga muvofiqdir. Bunda gʻoʻza qator oralarini toʻliq va sifatli yumshatilishini ta'minlash uchun oʻqyoysimon panjaning qamrov kengligi 25 sm dan kam boʻlmasligi, uvalash burchagi 27º, ochilish burchagi esa 70º boʻlishi lozim. Tuproqning tiqilib qolishiga yoʻl qoʻymaslik uchun oʻqyoysimon va yumshatuvchi panjalar orasidagi masofa ham kamida 25 sm boʻlishi lozim.
5. Gʻoʻza qator oralariga sepilgan bugʻdoylarni bir tekis, toʻliq va kerakli chuqurlikga koʻmilishini ta'minlash uchun ularda ochiladigan tor ariqchalar V – simon shaklda, chuqurligi 7,6-11,4 oraligʻida, yonbagʻlari orasidagi burchak esa 54-78º boʻlishi kerak. Buning uchun konussimon disklar toʻplamining umumiy konuslik burchagi =140º, uning disklari qalinligi t=10 sm, oʻtkirlik burchagi =700, minimal diametri dmin=16 sm, maksimal diametri dmax=45 sm, disklar toʻplamiga beriladigan tik bosim esa Q=928-1066 N boʻlishi tavsiya etiladi.
6. Tajribaviy agregat gʻoʻza qator oralariga sifatli ishlov berish, tor ariqchalar ochishni hamda tor ariqchalarga tushgan urugʻni toʻliq va bir tekis koʻmilishi ta'minlaydi.
7. Gʻoʻza qator oralariga bugʻdoy ekish agregatini qoʻllash mehnat sarfini 3,44 foiz va foydalanish xarajatlarini 27,13 foiz hamda ekish me'yorini 28,0 foizga kamayishini ta'minladi. Buning hisobiga yillik iqtisodiy samara 6827705,6 soʻmni tashkil etadi.
Foydalanilgan adabiyotlar roʻyhati
1. Oʻzbekiston etti yil ichida. - Toshkent, 1998. - 29 b.
2. Karimov I.A. Oʻzbekiston buyuk kelajak sari. - Toshkent: Oʻzbekiston, 1999. -686 b.
3. Karimov I. A. Biz kelajagimizni oʻz qoʻlimiz bilan quramiz. - Toshkent: Oʻzbekiston, 999. -410 b.
4. Sugʻoriladigan va lalmi erlarda kuzgi boshoqli don ekinlarini etishtirish texnologiyasi. Toshkent, 2000, 12-bet
5. V.I.Fortuna «Ekspluatasiya mashino-traktornogo parka» M, «Kolos»
1979.-371s.
6. Lavronov G., Yuldashev X. “Don va boshoqli don ekinlaridan moʻl hosil etishtirish”. – Toshkent, 1985. – 71 bet.
7. Sugʻoriladigan va lalmi erlarda kuzgi boshoqli don ekinlarini etishtirish texnologiyasi. Toshkent, 2000, 12-bet
8. P-19.60 “Gʻoʻza qator oralariga kuzgi bugʻdoy ekish texnalogiyasini takomillashtirish va ekish agregatining konstruksiyasini ishlab chiqish” loyihasi boʻyicha yakuniy hisobot. - Namangan, 2005. - 85 b.
9. Mexanizasiya vozdelivaniya selskoxozyastvennix kultur.-M.:
Kolos, 1974.-248s.
10. Ruxsatov A.K. Issledovanie prosessa mexanizirovannoy obrabotki pochvi v mejduryadyax xlopchatnika s selyu snijeniya ego trudoemkosti i energoemkosti. dis. kand. tex. nauk. Yangiyul.: 1993.-14 s.
11. Protokol № 26-30-78 i 26-33-78. Gosudarstvenniy ispitaniy modernizirovannix kultivatorov-rasteniepitatelley KRX-4M i KRX-3,6M. SredazMIS, 1978 g.
12. Asanov S.A., Nazirov Sh., Karaxanov A.K. Nastroyka i regulirovka xlopkovix kultivatorov. // Xlopkovodstvo – 1979.-№6.-39-42.
13. Selskoxzyaystvennaya texnika:Katalog AgroNIITEIITO.-Moskva,
1988.-143 s.
14. Sergienko V.A. Spravochnik po mexanizasii xlopkovodstva. –T.:
Uzbekistan, 1981.
15. Nishonaliev U. Qishloq xoʻjalik mashinalari. T. Oʻqituvchi.-1979
16. Xamidov X. Qishloq xoʻjalik mashinalarini loyixalash. T. Oʻqituvchi.-
17.Doganovskiy M. G. Texnologicheskiy prosess raboti korpusa okuchnika pri obrazovanii borozd i grebney. /Tr. VIM: Gosizdat. S. X. literaturi. –M. 1951. T.13. –S. 3-12.
18. Doganovskiy M. G. Metodika proektirovaniya pochvouglubi-telnix vireznix korpusov i issledovanie ix rabochego prosessa. /Selxozmashini. –1959. -№10.- S.10-14.
19. Baranov A. A. Metodika proektirovaniya rabochey poverxnosti
dvuxotvalnix orudiy./Selxozmashini.–1957.-№4. S.1-4.
20. Zelinskiy A. Teoriya pluga, okuchnika i boroni. Per. s polsk. –M.: Izd. A. P. Vasileva, 1985. –92 s.
21. Turaev T. Povishenie effektivnosti raboti rotasionno-igolchatoy boroni dlya predposevnoy obrabotki pochvi v zone xlopkovodstva. dis. kand. tex. nauk. Andijan.: 1993.
22. Dudnikov V. T. Konstruirovanie traktornogo okuchnika. / Selxozmashini. 1952. №8. –S. 10-16.
23. Sineokov G. N., Panov M. M. Teoriya i raschet pochvoobrabativayushix mashin. – M.: Mashinostroenie, 1977. –326 s
24. Sakovsev V. S. Issledovanie raboti vireznix sfericheskix diskov. –Avtoref. dis…kand. tex. nauk. –M. : 1954. –18 s.
25. Mosolov A. I. Diskoviy okuchnik. / Kartofel. –1959. -№3. – S. 12-14.
26. Sergienko V.A. Issledovanie rixlitelnix lap xlopkovix kultivatorov. Dis. ... kand. tex. nauk. – Tashkent, 1959. – 143s.
27. Paxomov M.E. Issledovanie vliyanie osnovnix parametrov strelchatiy universalniy lapi kultivatora na eyo rabochiy prosess.: Avtoref. dis. … kand. tex. nauk. – Zernograd, 1965g. – 16 s.
28. Schols B. Bodenbearbeintung und fledge in hochmechanisirtln kartoffel-bon // Zandtechnik. 1966. – № 2. –S. 19 – 27.
29. Davlatyan V.A. Issledovanie iznossoploskorejushix lap xlopkovogo
kultivatora v zavisimosti ot skorosti dvijeniya.: Avtoref. dis. …
kand. tex. nauk. – Tashkent, 1966. – 16 s.
30. Shamshetov S.N. Povishenie dolgovechnosti rabochix organov kultivatora dlya mejduryadnoy obrabotki xlopchatnika. :Avtoref.dis.…kand.tex.nauk.–M.:1985.–20 s.
31. Adilov X. Issledovanie parametrov i sxem rasstanovki rabochix organov kultivatora na mejduryadnoy obrabotke posevov xlopchatnika: Dis. … kand. tex. nauk.- Yangiyul, 1966.-78 s.
32. Nasreddinov A.A. Razrabotka parametrov prisposobleniy k xlopkovomu kultivatoru dlya mejduryadnoy obrabotki grebnevix posevov xlopchatnika: Dis. …kand. tex. nauk. – Yangiyul, 1984. – 132 s.
33. Djumakulov S.V. Issledovanie i obosnovanie parametrov frezi dlya obrabotki shirokoryadnix posevov xlopchatnika. Dis. … kand. tex. nauk. – Yangiyul, 1980. – 168 s.
34. Nazirov Sh. Rezultati issledovaniy razlichnix tipov rabochix organov kultivatora // Mexanizasiya xlopkovodstva. -1983№1.S.5-6.
35. Djumakulov S.B., Sultanov S.T., Alimov A. Usovershenstvovat texnologiyu obrabotki mejduryadiy i parametri aktivno-passivnix rabochix organov kultivatora: NTO za 1981god, SAIME.- Yangiyul, 1982.
36. Sultonov S.T. Issledovanie parametrov rabochix organov frezernogo kultivatora s gorizontalnoy osyu vrasheniya dlya obrabotki posevov xlopchatnika: Dis. … kand. tex. nauk. – Yangiyul, 1972. – 148 s.
37. Sultanov S.T. Issledovanie i obosnovanie parametrov raboti kultivatora s aktivnimi rabochimi organami pri obrabotke xlopchatnika //Resp. nauch. konf. molodix uchenix Uzbekistana: - Tashkent, 1971. – S. 27-30.
38.
39.
40.Nazirov.Sh. Issledovanie i obosnovanie parametrov ploskorejushey (odnostoronniy) ladi k xlopkovim kultivatoram rasteniepitatelya dlya raboti na povishennix skorostyax dvijeniya.: Avtoref.dis...kann. tex. nauk.-Yangiyul,1982.-16 s.
|
| |
