• 2-§. TEXNIKA TURLARI. TEXNIKANING KLASSIFIKATSIYASI VA TAVSIFLARI Dunyoda turmoq uchun dunyoviy fan va ilm lozimdur
  • Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik




    Download 33,06 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet5/148
    Sana01.10.2024
    Hajmi33,06 Mb.
    #273065
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   148
    Bog'liq
    5-texnologiya

    Mustahkamlash uchun savollar
    1. Yog‘och va metalldan buyum yasovchi hunarmandlar bajargan ish usullariga 
    ko‘ra qanday nomlar bilan atalgan?
    2. “Mexanizatsiya” so‘zi ma’no jihatidan nimani anglatadi?
    3. Mexanizatsiyalash darajalarining bir-biridan farqi nima da?
    4. Texnika va texnologiya deganda nimani tushunasiz?
    – texnika biror ishni mohirlik bilan bajara olish ko‘nikmasini egal la ganlik; 
    – insonning aqliy va jismoniy mehnat faoliyatida qo‘llaydigan, uning ish faoli ya -
    ti ni osonlashtirishga xizmat qiladigan asbob-uskuna, mexanizm va mashinalar tur ku-
    mini bildiradi. 


    88
    2-§. TEXNIKA TURLARI. TEXNIKANING KLASSIFIKATSIYASI 
    VA TAVSIFLARI
    Dunyoda turmoq uchun dunyoviy fan va ilm lozimdur, 
    zamona ilmi va fanidan bebahra millat boshqalarga poymol bo‘lur.
    M. Behbudiy
    Zamonaviy texnika va texnologiyalarning rivojlanish davrining boshlang‘ich 
    nuq tasi birinchi sanoat inqilobining boshlanishi hisob lanadi. XVIII asrning birinchi 
    yarmida bug‘ dvigatellari va yigirish mashinalarining ixtiro qilinishi qo‘l mehnatini 
    yengillashishi va mashi nasozlik ishlab chiqarishiga o‘tish davrini belgilab berdi. 
    XIX asr oxirida ichki yonish dvigatelining yaratilishi dengiz va temiryo‘l 
    transportining texnik xususiyatlarini sezilarli darajada yaxshi lashga imkon berdi. U 
    benzin yoqilg‘isida ishlovchi dvigatelli avtomobilning paydo bo‘lishiga olib keldi.
    Elektr energiyasini ishlab chiqarish va undan foydalanish texnolo giyasi elektrotex-
    nika sanoatining jadal rivojlanishiga sabab bo‘ldi va hozirgi kungacha davom etmoqda. 
    XX asr boshlarida esa radiotexnika va radioelektronika sohalari rivojlana boshladi. 
    XX asr oxirida bio va nanotexnologiya sohasida izlanishlar bosh lan di. Bu inson 
    faoliyatining ko‘plab sohalarida yana bir inqilobga olib kelmoqda. Masalan, nano-
    texnologiyada mashina o‘zini o‘zi ta’minlaydi, hech qanday yoqilg‘i iste’mol qilmaydi. 
    Ya’ni, 4 ta g‘ildirak tok ishlab chiqaradi. Ishlab chiqilgan tokni esa bulutus orqali 
    akkumulatorga yuboradi va mashina hech qanday xarajatlarsiz harakatga keladi. 
    XXI asrda qo‘llaniladigan texnika qaysi sohalarga, tarmoqlarga yoki ishlab chiqa-
    rish korxonasiga tegishli bo‘lmasin, ularga kompyuter elementlari kiritilmoqda. 
    Ilm-fan va texnologiyalarning shu darajada rivojlanishiga qaramas dan texnika ning 
    klassifikatsiyasi (tasnifi) hali yaratilmagan. 
    Hozirgi vaqtda, asosan, uskunalar 

    Download 33,06 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   148




    Download 33,06 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

    Download 33,06 Mb.
    Pdf ko'rish