|
Matematika darslarida muammoli ta’lim
|
| bet | 7/11 | | Sana | 12.01.2024 | | Hajmi | 116,71 Kb. | | #135409 |
Bog'liq DARSLARDA O’YIN VA MUAMMOLI TA’LIM sfkurs, 1200commonwordsIELTS, 420-guruh, ped.psixologiya oqitish metodikasi. amaliy, (1-ozbetinshe K.U.A)Q.Zafar, (2-ozbetinshe K.U.A)Q.Zafar, 7-mavzu Pul massasi va pul agregatlari, G’aznachilik tizimi sharoitida ta’lim muassasalari xarajatlarini moliyalashtirish, 1, 5mavzu buxgalteriya, Qurilish materiallari va buyumlari taqvim, 1675159512, lab1, UMLmodellesyiriw tili óz betinshe, UMLmodellesyiriw tili óz betinshe4.Matematika darslarida muammoli ta’lim.
Og`zaki ko`rsatmalik ta’lim jarayonida o`quvchilar o`qituvchining tushuntirishi orqali bilimlarni ongli ravishda o`zlashtiradilar hamda ularni amalda qo`llash malakalari hosil bo`ladi.
Asta-sekin uzluksiz ta’limning mazmuni tubdan o`zgartirildi, ya’ni matematika ta’limni maqsad va vazifalariga mos keladigan yangi, ancha takomillashgan izohli-illyustrativ metodi vujudga keltirildi. Izohli-illyustrativ ta’limda o`rganilayotgan ob’ekt mohiyati izohlanadi, hayotiy dalillar bilan bog`lanadi hamda o`qituvchining ana shu o`rganilayotgan ob’ektga nisbatan ko`rsatadigan misol va xilma-xil ko`rgazmali qurollari orqali tasdiqlovchi xulosasi bilan yakunlanadi.
Izohli-illyustrativ ta’limda o`qituvchi dalillarni o`zi bayon qilib beradi, o`zi ularni tahlil qiladi va yangi tushunchalarning mohiyatini tushuntiradi, ya’ni teorema, qoida va qonunlarni o`zi ta’riflaydi.
Izohli-illyustrativ ta’lim metodi umumta’limiy maktablarimizda qo`llanish darajasiga nisbatan an’anaga aylandi va hozirda ham qo`llanilmoqda. Hozirgi zamon ilmiy-texnika revolyusiyasi davrida izohli-illyustrativ ta’lim metodi o`quvchilarning fikrlash qobiliyatini yetarli darajada rivojlantira olmaydi, ularni o`rganilayotgan mavzu materialini puxta bilishlariga bo`lgan ehtiyojlarini qanoatlantira olmaydi hamda fanga bo`lgan qiziqishlarini yuqori darajada shakllantira olmaydi. Shuning uchun maktablarimizda ta’lim jarayonini jadallashtirish g`oyasi keng tarqalib, ta’limning yangi metodi - muammoli ta’lim metodi qo’llanila boshladi.
Ta’lim metodlarining turini aniqlash o`quv jarayonini tashkil qilish prinsiplarini o`zigagina emas, balki aqliy faoliyat xarakteriga ham bog`liqdir, bu esa o`z navbatida fikrlashning reproduktiv va produktiv turlarini o`zaro qo`shib olib borish bilan belgilanadi. Izohli-illyustrativ ta’lim jarayonida barcha bilimlar, ko`nikmalar va malakalar o`zlashtirishning reproduktiv metodi asosida amalga oshiriladi, ya’ni o`quvchilar fanning tayyor natijalarini, tayyor faoliyat usullarini o`zlashtiradilar, bu esa ularda xotira va reproduktiv fikrlash malakalarini shakllantiradi. Faqatgina produktiv ijodiy fikrlash malakalari o`rganilgan nazariy mavzu materialiga bog`liq bo`lgan masala yoki misollarni yechish davomida egallanadi, xolos. Birok reproduktiv fikrlash natijasida to`plangan ma’lum hajmdagi bilim va malakalar o`quvchilarning mustaqil bilish va ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish uchun yetarli bo`lmaydi. Shuning uchun ham ta’limni jadallashtirish g`oyasini turli yo`nalishlari turli olimlar (M.A.Bankov, M.A.Danilov, M.Maxmutov, Yu.K.Babanskiy va boshqalar) tomonidan eksperiment qilinib ko`rildi va nazariy jihatidan isbotlandi.
O`tkazilgan eksperiment va kuzatishlar natijasida ta’lim jarayonida o`quvchilarning bilish faoliyatlarini jadallashtirish hamda ularning intellektual imkoniyatlaridan yuqori darajada foydalanish umumiy qonuniyatlari ishlab chiqildi. Bu qonuniyatlar quyidagilardan iborat:
1. O`rganilayotgan mavzu materiallari yuzasidan muammoli savollar sistemasini tuzish.
2. Tuzilgan muammoli savollar sistemasi aoosida suhbat metodi orqali tushuntiriladigan mavzu materialini o`rgatish va uning tub mohiyatini ochib berish.
3. Muammoli savollar asosida izlanish xarakteridagi o`quv vazifalarini qo`yish.
Yuqoridagi bosqichlar asosida o`quv materiali tushuntirilganda o`quvchilar o`zlari darrov tushunib yetmaydigan dalil va tushunchalarga duch keladilar, natijada o`rganilayotgan mavzu materiali bilan o`quvchilar orasida muammoli vaziyat hosil bo`ladi.
|
| |
