|
“UMUMIY O’RTA TA’LIM MAKTABLARIDA MADANIY MUHITNI YARATISHNING PEDAGOGIK
“UMUMIY O’RTA TA’LIM MAKTABLARIDA MADANIY MUHITNI YARATISHNING PEDAGOGIK
TEXNOLOGIYALARI: MUAMMO VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY
ANJUMANI, MAY 15-16, 2023
232
murakkablashadi. Axborot texnologiyalari darslarini boshlang‘ich sinfdan berish rivojlangan
davlatlar tajribasida kuzatilgan va o‘zini oqlagan amaliyotdir.
Robototexnika maktab ta’limiga jadallik bilan kirib kelmoqda. Robototexnikani ta’lim
jarayoniga joriy etish “Texnologik ta’lim”ni amalga oshirishning asosiy vositalaridan biri bo‘lib,
jahon texnologik taraqqiyotining zamonaviy talablariga mos keladigan ilmiy-texnik salohiyatni
shakllantiradi.
Robototexnikaga oid mashg‘ulotlarni o‘quv jarayoniga joriy etish natijasida
o‘quvchilarda konstruktorlik, texnik ijodkorlik, tahlil qilish, tanqidiy fikrlash, qismlardan bir
butun tizim hosil qilish xususiyatlari shakllanadi. Robototexnika o‘quvchilarning ijodkorlik
kompetensiyasini shakllantirishda katta imkoniyatlarga ega, u o‘quvchilarga yuqori motivatsion
impuls beradi
Maktablarda texnologiya darslarida robototexnika yo‘nalishidagi mavzularni tushuntira
oladigan mutaxassislar kam. Dars soatlari esa mashg‘ulotni o‘zlashtirishlari uchun yetarli emas.
Dars soatlarini ko‘paytirish bilangina natijaga erishib bo‘lmaydi. Informatika fani chuqur
o‘rgatilib, nazariyada olingan bilimlar amaliy bajarilmasa natija yaxshi samara bermaydi.
Informatika darslaridan olingan bilimlarni amaliyotga bog‘lovchi fan bu texnologiyadir. Axborot
texnologiyalarining dolzarbligi oshib borayotgan ekan, demak, maktab dasturlarida shunga
muvofiq o‘zgartirishlar kiritish davri keldi. Hozirda bolalar maktab, balki bog‘cha yoshidanoq
texnik qurilmalarni ishlata oladi. Ular raqamli savodxonlikka tayyor.
Yangi fan bolalar yoshiga moslashtirilgan holda o‘tiladi. Dars qiziqarli ma’lumotlar va
o‘yinlar tarzida o‘tilib, ortiqcha bosimning oldi olinadi. Endi maktabga qadam qo‘ygan
o‘quvchiga texnikadan foydalanish, texnika xavfsizligiga rioya etish asta-sekin o‘rgatiladi.
O‘quvchilar axborot texnologiyalarini qulay hayot va yuqori daromadga yetaklaydigan yo‘l
ekanini tushunib yetishadi.
Robototexnika - bu robotlarni qurish, ulardan foydalanish va ulardan foydalanish,
shuningdek ularni boshqarish, sezish va ma’lumotlarni qayta ishlash bilan shug‘ullanadigan
mexanika, elektrotexnika va elektron muhandislik va informatika fanining birlashtirilgan sohasi.
Robototexnika - avtomatlashtirilgan texnik tizimlar va ishlab chiqarish jarayonlarining so‘nggi
texnik tarkibiy qismlarini ishlab chiqish va qo‘llashni o‘rganadi. Avtomatlashtirilgan mashinalar,
robotlar odamlar o‘rniga xavfli joylarda yoki zavodda yig‘ish jarayonida ishlashi mumkin.
Robotlar tashqi ko‘rinishi, xulq-atvori va idrokida odamlarga juda o‘xshash bo‘lishi mumkin.
Bugungi kunda olimlar gumanoid robotlarni odamga o‘xshatishga harakat qilmoqda.
Avtonom robotlar haqida ma’lumot qadim zamonlardan beri mavjud bo‘lib, ammo bu mavzu
bo‘yicha tadqiqotlar yigirmanchi asrda boshlangan. Bugungi kunda robototexnika jadal
rivojlanayotgan soha. Texnologiya rivojlanib borishi bilan robototexnika ham rivojlanib
bormoqda, chunki robototexnika texnologiyalar bilan chambarchas bog‘liqdir. Texnologiya
rivojlanib borishi bilan tadqiqotlar va ishlab chiqishlar o‘zgaradi, shuningdek robotlardan
foydalanish o‘zgaradi. Robotlar uy sharoitida, biznesda va armiyada qo‘llaniladi. Ko‘pgina
robotlar odamlarga bevosita ta’sir ko‘rsatadigan vaziyatlarda, masalan, minalar va bombalarni
zararsizlantirishda ishlatiladi.
To‘liq avtonom robotlar faqat XX asrning ikkinchi yarmida paydo bo‘ldi. Dastlabki
raqamli boshqariladigan dasturlash roboti Unimate edi. Ushbu robot eritish mashinasidan issiq
temir qismlarni ko‘tarish va yig‘ish uchun mo‘ljallangan. Bugungi kunda savdo va sanoat
robotlari keng tarqalgan. Ushbu robotlar odamlarga qaraganda arzonroq, ixchamroq va
mustahkamroq. Ushbu sohada ishlatiladigan ba’zi robotlar iflos, xavfli va odamlar uchun
|
| |
