3. Sharqda fanlar klassifikatsiyasi qanday paydo bo‘lgan va
shakllangan?
4. Markaziy osiyolik jahonga mashhur olimlarimiz tomonidan
ilmlar tasnifi (ya’ni klassifikatsiyasi) ishlab chiqilishi haqida ni-
malar bilasiz?
5. XII—X III asrlarda G'arbiy Yevropada
kutubxona klassifi-
katsiyalarining vujudga kelishi haqida gapirib bering.
6. XIX asrning birinchi yarmida matbuot asarlarini klassifi-
katsiyalashning rivojlanishi haqida nimalarni bilasiz?
7. Kutubxona klassifikatsiyasining boshqa sxemalariga misol
keltiring.
8. Hujjatlar klassifikatsiyasi haqida umumiy tushuncha.
9.
Klassifikatsiyaga bo‘lgan talab nima?
10. Klassifikatsiyalash jarayoni haqida nimalar bilasiz?
11. Ierarxik tartib tushunchasiga izoh bering.
12. Sistemali joylashtirish qanday tartibda aks etadi?
13. Ibn Sino falsafiy fanlarni necha qismga bo‘ladi?
14. AQSH Kongressi kutubxonasining klassifikatsiyasi.
70
4-bob. KUTUBXONA-BIBLIOGRAFIK KLASSIFIKATSIYA
NASHRLARI
4.1. 0 ‘zbekiston Respublikasi kutubxona-bibliografik
klassifikatsiyasi
Universal o‘nlik klassifikatsiya sobiq ittifoq mafkurasiga, ayniq
sa ijtimoiy-gumanitar adabiyotlarni tavsiflashda to‘la javob bermas-
ligi nuqtayi nazaridan yangi kutubxona-bibliografik klassifikatsia-
sini yaratishga kirishildi. «Kutubxona-bibliografik klassifikatsiya»
(KBK) jadvali tayyorlandi va quyidagi nashrlarda chop etildi:
1. I960—68-yillarda KBK jadvalining
ilmiy kutubxonalar
uchun mo'ljallangan birinchi to‘liq nashri 25 ta (30 ta kitobdan
iborat) chop etildi.
2. 1970—72-yillarda ilmiy kutubxonalar uchun qisqartirilgan
varianti 5 ta chiqishda (7 ta kitobdan iborat) nashr etildi.
3. 1978-yilda ommaviy kutubxonalar
uchun bir jildlik nashri
bosmadan chiqdi. Ikkinchi nashri 1984-yilda bosmadan chiqdi.
1988-yilda « 0 ‘zbekiston» nashriyotida shu nashr o‘zbek tilida
chop etildi. 1978-yilda bolalar kutubxonalari uchun yangi nashri
bosildi. Shu kitob 1986-yilda o‘zgartirilgan va to‘ldirilgan
holda
ikkinchi m arta qayta nashr etildi. 1980—84-yillarda viloyat ku
tubxonalari uchun mo‘ljallangan to‘rtta kitob nashrdan chiqdi.
2004-yilda « 0 ‘zbekiston Respublikasi kutubxona-bibliografik
klassifikatsiyasi»si (KBK) yaratildi. Barcha universal * klassifi-
katsiyalar singari « 0 ‘zbekiston Respublikasi kutubxona-biblio-
grafik klassifikatsiyasi»si (KBK) ham
ilm-fan rivojlanishining
muayyan darajasini aks ettiribgina qolmay, shu bilan birga barcha
bo'limlarda respublikamizning milliy xususiyati,
milliy mafku-
ra, milliy siyosat, milliy iqtisod va fanlarni rivojlanishidagi jahon
tajribalari hamda yutuqlari hisobga olib tuzilgan. U 2004-yilda
p.f.n., prof. Ergash Yo‘ldoshevich Yo'ldoshev
muharrirligi ostida
bir guruh kutubxonashunos olimlar tomonidan nashrga tayyorlan-
gan va « 0 ‘zbekiston» nashriyotida chop etilgan1.
