• Axborot kommunikatsion texnologiyalar.S.Aminov
  • GERMES avtomatlashtirilgan hujjatlar almashuv majmuasi.
  • Toshkent davlat agrar universiteti s. M. Aminov, S. I. Muxamadiyev, S. Sh. Rasulov axborot kommunikatsion




    Download 15,83 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet63/75
    Sana25.01.2024
    Hajmi15,83 Mb.
    #145778
    1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   75
    Bog'liq
    kommunikacion tehnologijalar 2020 j

     
    Ishdan maqsad:
    Elektron hujjat aylanish tizimlaridan
    foydalanishni o‘rganish, 
    Germes, e-hujjat, e-xat tizimlari bilan ishlash ko’nikmalarini shakllantirish.
    I uslubiy ko’rsatmalar 
    Elektron hujjat almashish tizimlari O‘zbekiston Respublikasining “Elektron 
    hujjat aylanishi to‘g‘risida”gi 2004 yil 29 apreldagi 611-II son Qaroriga faoliyat 
    yuritadi. 


    Axborot kommunikatsion texnologiyalar.S.Aminov 
    105 
    Har bir hujjat aylanish tizimi murakkablik darajasidan qatiy nazar tizimga 
    ma’lum bir xususiyatlarga ega bo‘lib, ular tizim talablarini belgilashda xisobga 
    olinadi. Har bir rahbar ish yuritishni avtomatlashtirish qarorini qabul qilar ekan
    qanday tizim tanlash to‘g‘risida o‘ylanib qoladi. Chunki tanlangan tizim oldiga 
    qo‘yilgan masalalarni to‘laligicha yechish imkoniyatiga ega bo‘lishi kerak va unga 
    qilingan sarf-harajatlarni oqlashi lozim. Dasturiy vositalar bozorida juda katta tanlov 
    mavjud. Ushbu dasturiy vositalarni o‘zaro taqqoslash uchun ham malumotlar etarli. 
    Biror bir tizimni sotib olishdan oldin rahbar ushbu tizim Shu tashkilot talablariga 
    javob berish-bermasligini baholay olishi lozim. Chunki sotib olgandan keyin u 
    talablarga javob bermasa, tashkilotga sezilarli salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
    O‘z navbatida biznes–talablar quyidagi bo‘limlarga ajratilishi lozim: tizim 
    foydalanuvchilari, ma’lumotlarni saqlash joyi, hujjatlar bilan ishlash, mantiqiy ish 
    yuritish. 
    Dasturiy ta’minotga bo‘lgan talablar esa resursga bo‘lgan talablar, ishlatish va 
    sozlash qulayligidan iborat bo‘lishi kerak. 
    GERMES 
    avtomatlashtirilgan 
    hujjatlar 
    almashuv 
    majmuasi. 
    Germes 
    avtomatlashtirilgan hujjatlar almaShuv majmuasi fayllarni uzoqda joylashgan 
    tashkilotlar bilan tez, qulay va ishonchli almaShuvini ta’minlaydi. Fayllarni uzatish 
    TSP/IP tarmoq protokola qo‘llagan holda barcha aloqa kanallari orqali amalga 
    oshiriladi(ajratilgan liniya orqali, Internet, Dial-UP va x.k.). “Germes” da Blowfish, 
    DEC, 3DES, Rijngael (AES), Squape, Twofish shifrlash usullari orqali ma’lumotlar 
    uzatiladi. “Germes” klient-server texnologiyasi asosida ishlaydi. Bir vaqtni o‘zida bir 
    nechta klientlar bilan ulanish imkoniyatiga ega. Fayllarni uzatayotganda maxsus RTF 
    redaktori mavjud. GERMES dasturi juda engillik bilan boshqa dasturlarga ("Klient-
    Bank", "1S") integratsiya qilinadi. Internet trafikni tejash maqsadida dastur fayllarni 
    uzatish va qabul qilish vaqtida siqib uzatish imkoniyati mavjud. Ushbu imkoniyati 
    Ya’ni fayllarni arxivlash sjatie/raspakovka amali avtomatik ravishda bajariladi. Siqish 
    koeffitsient juda Yuqori darajada Winzip, WinRAR arxivlovchi-dasturlar kabi. 
    Tizimda ishlash juda sodda, tizim bilan tanish bo‘lmagan foydalanuvchi ham ishlashi 
    mumkin. GERMES dasturi ikki qismdan iborat- server va ko‘plab klentlar. 
    Dasturning asosiy funksiyasi fayllar bilan ishlashdan iborat. Ya’ni tarmoq orqali 
    fayllarni yuborish va qabul qilishdan iborat. Yuqorida keltirganimizdek tarmoqga 
    qanday ulanishni ahamiyati barchasi orqali ishlash imkoni mavjud.  
    Dasturini ishga tuShurish quyidagicha amalga oshiriladi ( 14.1 – rasm). 
    Пуск –>Все программы –> Germes –> Germes Client


    106 
    14.1-rasm. Dasturni ishga tushirish usuli 
    Dastur interfeysi quyidagi ko‘rinishdan iborat.(14.2-rasm) 
    14.2-rasm. GERMES dastur interfeysi 
    GERMES dasturini uskunalar paneli tugmachalarining vazifalari 
    GERMES dasturi klient-server texnologiyasida ishlaganligi tufayli ish serverga 
    ulanishdan boshlanadi. 
    136-rasmda serverga ulanish tugmachasi ko‘rsatilgan. Klaviatura orqali ALT+C bilan 
    bajariladi. 
    137-rasmda Serverga fayllarni yuklash tugmachasi vazifasi keltirilgan. quyidagi 
    muloqot oyna paydo bo‘ladi. 
    14.3-rasmda 
    Dasturni 
    sozlash 
    tugmachasini 
    vazifasi 
    keltirilgan. 
    Klaviatura orqali Alt+O bilan bajariladi. 
    Quyidagi muloqot oyna paydo bo‘ladi. 
    Paydo bo‘lgan muloqot oynaning Set bo‘limi yordamida tarmoqdagi klientlar 
    ro‘yhati ko‘rish va qaysi biriga ma’lumot jo‘natish belgilanadi. Muloqotga kirishish 
    uchun Login , Parol va Klyuchga ega bo‘lishimiz kerak. 



    Download 15,83 Mb.
    1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   75




    Download 15,83 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Toshkent davlat agrar universiteti s. M. Aminov, S. I. Muxamadiyev, S. Sh. Rasulov axborot kommunikatsion

    Download 15,83 Mb.
    Pdf ko'rish