Bog'liq Toshkent davlat texnika universiteti-fayllar.org
Loyihalash aspektlari. Ierarxik darajalarni tug„diruvchi ob‟yekt xossalari aks ettirilishinin
g
mufassalligi darajasi bo„yicha bayonlarni ajratishdan tashqari turli aspektlar bo„yicha bayo
nlar
dekompozitsiyasidan ham foydalanishadi. Funktsional, konstruktorlik va texnologik aspektla
r yirik
aspektlarga kiradi. Ushbu aspektlarga taalluqli bayonnomalarni o„zgartirish yoki olish bilan bog„
liq
masalalarni yechish mos ravishda funktsional, konstruktorlik va texnologik loyihalash
deb ataladi.
F u n k t s i o n a l a s p e k t ob‟yektda ro„y beradigan fizikaviy va informatsion jarayonlarnin
g
xarakteri va ishlashining asosiy printsiplarini aks ettiradi va printsipial, funktsional, struktu
raviy,
kinematik sxemalarda va ularga ilova qilinadigan hujjatlarda o„z ifodasini topadi.
K o n s t r u k t o r l i k a s p e k t funktsional loyihalash natijalarini amalga oshiradi, ya‟ni
ob‟yektlarning geometrik shakllarini va ularning fazoda o„zaro joylashishini ta‟minlaydi.
T e x n o l o g i k a s p e k t konstruktorlik loyihalash natijalarini amalga oshirish bilan, ya‟
ni
ob‟yektlarni tayyorlash metodlari va vositalarini bayon qilish bilan bog„liq.
Ob‟yekt xossalarini differentsiyalabroq (tabaqalashtiribroq), ya‟ni undan bir qator nimtizimlar
va shunga mos aspektlar sonini ajratib bayon qilish mumkin. Masalan, funktsional aspektn
i bayon
qilinayotgan hodisalarning fizikaviy asoslariga ko„ra elektrik, mexanik, gidravlik, kimyoviy va s
h.k.
aspektlarga bo„lish mumkin. Bunda elektromexanik tizim bayonida elektrik va mexanik
nimtizimlarning bayonlari, yadroviy reaktor bayonlarida – gazodinamik, issiqlik, fizika-
neyronli
nimtizimlarning, optika – elektron pribori bayonlarida – elektrik va optik nimtizimlarning bayonl
ari
paydo bo„ladi.
