Loyihaviy yechimlar va protseduralarni unifikatsiyalash. Ob‟yektlarni unifikatsiyalashdan
maqsad – odatda ishlab chiqarishning texnikaviy-iqtisodiy ko„rsatkichlarini va buyum
ekspluatatsiyasini yaxshilashdir. Namunaviy va unifikatsiyalangan loyihaviy yechimlardan
foydalanish loyihalashni soddalashtirishga va tezlashtirishga ham olib keladi: masalan, nam
unaviy
elementlar bir marta ishlanadi, lekin turli loyihalarda qayta-qayta ishlatiladi.
Loyihalanayotgan ob’yektlar bayonlarining turlari va ular parametrlarining klassifikatsiyasi. Loyihalanayotgan ob‟yektning natijaviy bayoni konstruktorlik hujjatlarinin
g
yagona tizimi (KHYaT) bo„yicha shakllantirilgan sxemaviy, konstruktorlik va texnologik
25
hujjatlarining to„liq komplektidan iborat bo„lib, ushbu ob‟yektni tayyorlash va ekspluatatsiya qil
ish
jarayonida foydalanish uchun mo„ljallanadi. Ba‟zi oraliq loyihaviy yechimlar ham THYaT
ga
muvofiq shakllantiriladi. Lekin loyihalashning o„zida foydalanishga mo„ljallangan oraliq yechi
mlar
uchun ularni ushbu loyihalash tizimida qabul qilingan maxsus shaklda ifoda etish xarakter
lidir.
Xususan, bayonlar turli til shaklini qabul qilishi va ALTning turli xotirani saqlovchi quril
malarida
joylashishi mumkin. Bu bayonlarda loyihalash ob‟yektlarining matematik modellarining sal
ohiyati
katta, chunki avtomatlashtirilgan loyihalashda loyihaviy protseduralarni bajarish matematik mod
ellar
bilan ish ko„rishga asoslangan.
Texnikaviy ob’yektning matematik modeli (MM) – texnikaviy ob‟yektning ba‟zi xossalarini aks
ettiruvchi matematik ob‟yektlar (sonlar, o„zgaruvchilar, matritsalar, ko„pchiliklar va sh.k.) tizim
i va
ular orasidagi munosabatlardir. Loyihalashda ob‟yektning muhandis nuqtai nazaridan aham
iyatli
hisoblangan xossalarini aks ettiruvchi matematik modellardan foydalanishadi.
Ob‟yektning ma‟lum ierarxik darajadagi, jumladan MMdagi, bayonlarida aks ettiriladigan
xossalari orasida tizimlar, tizimlar elementlari va ob‟yekt funktsiyasini bajarishi lozim bo„lgan t
ashqi
muhitlarni farqlashadi. Ushbu xossalarning miqdoriy ifodasi parametrlar deb nomlanuvchi
kattaliklar yordamida amalga oshiriladi. Tizim, tizim elementlari va tashqi muhit xossalari
ni
tavsiflovchi kattaliklar mos ravishda chiquvchi, ichki va tashqi parametrlar deb ataladi.
