|
mulkka egalik va uni boshqarish huquqlarini ng ajralishi jarayoni sodirBog'liq Korporativ siyosat pdfmulkka egalik va uni boshqarish huquqlarini ng ajralishi jarayoni sodir
bo‘ldi. Chunki, shu davrgacha qoMlarida ham ijrochilik ham nazorat
funksiyalarini ushlab kelgan kompaniya egalari c‘zlarining faoliyat
sohalarini
kengaytirish
maqsadida
kompaniyadagi
ijrochilik
funksiyalarini boshqa shaxslarga, ya’ni professional boshqaruvchi
menejerlarga (top-menejerlarga), berishga majbur bo‘lganlar. Bunday
jarayon boshlanishi bilanoq kompaniyalarda yollanma boshqaruvchi
menejerlar va aksiyadorlar o'rtasida manfaatlar ziddiyatini vujudga
kelishi tabiiy holat boMdi. Xususan,
boshqaruvchi menejerlar
kompaniyada salmoqli mavqega (statusga), ijtimoiy himoyaga, yuqori
maosh va bonuslarga ega bo‘lishdan manfaatdor bo'lib, aksiyadorlar esa
kapitalizatsiya va daromadlami o'sishidan manfaatdor.
Korporativ siyosatning dolzarbliligi, ayniqsa, jahon moliya bozori
tendensiyalarini o'zgaruvchanligi va transparentliligini oshirish, unda
investorlar uchun raqobatli kurash va ulaming risklarini pasaytirish,
huquqlarini himoyalash va qonuniy manfaatlarini ta’minlanishini
kuchaytirish, moliyaviy inqirozlami oldini olish zarurati va shu kabi
boshqa zaniratlar bir qator industrial davlatlarda unga boMgan
qiziqishning ortib borishi bilan belgilanadi. Muhim sabablardan yana
biri 1990-yillaming oxirida «Vashington konsessusi» postoMatlarini
3 Bizaingcha «korporativ siyosat» degen terrain «korporativ boshqaruv» degan tushunchaga qaraganda kengroq
спа'пош ecglatadi, lekin ular sinonim so'zlar bo'lib, bir xil ma’noni bikiiradi. Chunki korporativ siyosat bizoing
variantda bir-biri bilan uzviy bog'liq ikki tarkibiy qisinni o ‘z ichiga oladi, ya*ui korporativ huquq va madaniyat;
korporaftv maaiaa'larni c'zaro balmslasbtirib boshqamh. В unga oid rculohazaJar Sh.Sl)oha’zarmyniQg tegishli
ilmiy isbJnrida keltirilgan (masalan, «О соаершенслоаанни модели и механизма корпоративного управления
акционерными обществами в Уз5екистанг»//Журна! «Рынок, Йсньги и крес!ит», Ташкент, 2004,
1.-СС.47-
50).
4 Chet mainiakadftrda ochiq aksiyadorlik shaklidagi yirik kompaniya korporatsiya deb yuritilad:.
|
| |
