Toshkent Moliya instituti
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
7.
Community Model
) –
bunday model vositasida ijtimoiy
tarmoqlar (
Social Networking Services
), kraudsorsing platformalari, Ochiq
boshlag’ich kodli tizimlar (
Open source
), Ochiq content tizimlari (
Open
Content
), Jamoaviy ko’ratuvlar (
Public Broadcasting
) va boshqalar faoliyat
ko’ratadilar. Misol sifatida
Facebook, Wikipedia, Friendster, Flickr, Red Hat,
VKontakte
larni keltirishimiz mumkin.
8.
A’zolik modellar (
Subscription Model
) –
matnli, audio, video content,
trafiklarni sotadigan kompaniyalar uchun juda ham qulay model hisoblanadi.
Uni information agentliklar, videoxosting kompaniyalari, internet provayderlar
ishlatishadi.
Misol sifatida
Truste, Netflix, Classmates
va
Listen.com
larni
keltirishimiz mumkin.
9.
Amaliyot modeli (
Utility Model
) –
bunday modelning ishlashi asosida narx
yaratishning “
Qancha istasang shuncha to’la
” ma’nosidagi modeli yotadi.
Hizmatlar uchun haq miqdorini foydalanuvchi o’z ixtiyoriga qarab belgilaydi.
Bular masalan, foydalanish o’lchovi (
Metered Usage
) yoki a’zo bo’lish
o’lchami (
Metered Subscriptions
) bo’lishi mumkin. Misol sifatida
Slashdot
va
Priceline
larni keltirishimiz mumkin.
Quyida monetizatsiyaning amaliyotda elektron biznes
tomonidan ishlatilishi
mumkin bo’lgan turlixildagi sxemalarini ko’rib chiqamiz:
Reklamadan keladigan daromadlar modeli
–bu internet kompaniyalarining
eng ommabop monetizatsiya
sxemasidir;
Kelishuvlarga asoslangan daromadlar modeli
– kelishuv summasining
qandaydir bir aniq foizi kattaligida bo’lib, u sotuvchi yoki xaridor tomonidan
yoki ikkala tomondan to’lanadi;
Kim-oshdi savdosi (auktsion)dan keladigan daromad modeli
– xaridor
tomonidan to’lanadigan va lotning sotuvga qo’yilishi uchun to’lov hamda
sotuv summasidan qandaydir foiz hisobida.
A’zo bo’linishdan olinadigan daromad modeli
– bu xolda daromad a’zo
bo’lganlar soni bilan aniqlanadi.
Toshkent Moliya instituti
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
Dasturiy mahsulotlarning litsenziyasidan olinadigan daromad modeli
–
foydalanuvchi tomonidan dasturoy mahsulot
litsenziyasini sotib olishdan,
yangilashdan, xizmat ko’rsatishdan va litsenziyani uzaytirishdan tushadigan
daromadlar.
Internet tizimida marketing xizmatlarini ko’ratish modeli
– ma’lumotlar
bazasi, ma’lumotlar banki, bilimlar bazasi,
analitik obzorlar sotishdan
tushadigan daromad.
