|
Gidrohajmli va elektrli kuch uzatmalarining tuzilishi va ishlashi
|
| bet | 2/6 | | Sana | 27.05.2024 | | Hajmi | 1,2 Mb. | | #254994 |
Bog'liq 11-ma\'ruzaGidrohajmli va elektrli kuch uzatmalarining tuzilishi va ishlashi. Katta va ko’p yuk ko’taradigan karьer avtomobillarida gidrohajmli yoki elektr kuch uzatmasi qo’llaniladi. (9.1chizma d). Gidrohajmli kuch uzatmada gidronasos 10 ichki yonuv dvigatelining burovchi momenti naychalarda suyuqlik bosimini hosil sarflaydi, gidromator 11 lar esa suyuqlik bosimini burovchi momentga aylantirib avtomobilning yetakchi g’ildiraklariga uzatadi.
Elektr kuch uzatmasida generator 10 ichki yonuv dvigatel 1 dan kelayotgan burovchi momentni elektr toki hosil qilishga sarflaydi. Elektrodvigatellar 11 esa o’z navbatida elektr tokini burovchi momentga aylantirib, avtomobilning yetakchi g’ildiraklariga uzatadi.
3. Ilashish muftasining vazifasi, turlari va asosiy qismlari
(friktsion, gidravlik, elektromagnitli).
Ilashish muftasining vazifasi va turlari.
Avtomobil harakatlanishi uchun ishlab turgan dvigatel validagi burovchi momentni silkinmasdan turkisiz va tebranishsiz yetkchi g’ildiraklarga uzatilishi lozim. Bundan tashqari avtomobil turli yo’l sharoitilrida yurganda uning yetakchi yetakchi g’ildiraklariga keltiralayotgan kuchning kattaligini yoki harakat yo’nalishini o’zgartirishga to’g’ri keladi. Buning uchun kuch uzatmaning ishlab turgan dvigateldan qisqa muddatga uzib, yana ulash kerak bo’ladi. Bu vazifani bajarish uchun dvigatel bilan kuch uzatmani kerakli paytda ilashtiruvchi yoki ajratib qo’yuvchi tuzilma–muftasi kerak bo’ladi.
Demak ishlashish muftasi avtomobilning turgan joyidan silkinmasdan turtkisiz va tebranmasdan qo’zag’alishini taьminlash va tezliklarini almashtirishda kuch uzatmani dvigatelni tirsakli validan qisqa vaqtga vaqtincha ajratish va ravon qo’shish vazifasini bajaradi. Ilashish muftasi yetaklovchi va yetaklanuchi qism dvigatel ishlaganda tirsakli valni uchiga o’rnatilgan bo’lib ishlashi muftasini dvigateldan ajralganda aylanishdan to’xtaydi.
Etaklovchi va yetaklanuvchi qismlarini ulash usuliga ko’ra ilashish muftasi friktsion gidravlik va elektro magnitli bo’ladi. Ilashish muftalari yetakchi diskalrni soniga qarab bir, ikki diskali siquvchi purjinalarning turiga va joylashuviga qarab doira bo’ylab joylashgan purjinali yoki bitta markaziy diafragmali purjinali bo’ladi. Ilashish muftasi bilan uzatmalar qutisining orasiga dvigatelning maxovigi o’rnatilgan.
Friktsion ilashish muftasining yuritmasi mexanik, gidravlik, elektromagnit bo’lishi mumkin. Ko’pgina yengil va yuk avtomobillarida mexanik va gidravlik yuritmalar ishlatiladi. Elektromagnit yuritmalarni asosan yengil avtomobillarda ilashish muftasini boshqarishni avtomatlashtirishda qo’llaniladi. Ilashish muftasini boshqarishni osonlashtirish uchun mexanik (servoprujinalar) pnevmatik yoki vakuumli kuchaytirgichlardan foydalaniladi.
|
| |
