• 2.4. Guruhlashlarga (gruppalashlar) doir misollar 1-misol. Qavariq
  • O‘rin almashtirishga doir misollar




    Download 1,93 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet29/85
    Sana01.01.2024
    Hajmi1,93 Mb.
    #129364
    1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   85
    Bog'liq
    kombinatika, ehtimol 230170022338

     2.3. O‘rin almashtirishga doir misollar 
    1-misol. A,B,D,E,F harflardan ma‟noga ega bo„lmaganlik shartini 
    ham e‟tiborga olib, beshta harfdan iborat nechta so„z tuzish mumkin? 
    Yechish: Masala shartiga ko„ra tuzilayotgan so„zlarning ma‟nosiga 
    e‟tibor bermay, A,B,D,E,F harfdan iborat uzunligi beshga teng bo„lgan 
    kombinatsiyalar sonini topamiz. A,B,C,D,E harflar soni va tuzilishi 
    kerak bo„lgan kombinatsiyalar uzunligi tengligi sababli, 
    o„rin 
    almashtirishlar formulasidan foydalanamiz. Demak,
    uchun, ya‟ni 
    5 ta elementdan 5 talik juftliklar (kombinatsiyalar) soni 
    ta ekan.
     
    Misollar 
     
    1. Yigirma nafar o„quvchidan iborat sinfda o„zaro sovg„a almashtirishlar
    soni qancha? 
    J: 
    2. Mehnat so„zidan 6 ta harfdan iborat nechta har xil so„z tuzish 
    mumkin?
    J: 
    3. A,B,D,E,F harflaridan A harfi B harfidan keyin joylashadigan qilib 
    o„rin almashtirishlar soni qancha? 
    J: 


    51 
    4. A,B,D,E,F harflaridan A harfi B harfidan keyin, D harfi F harfidan 
    keyin joylashadigan qilib o„rin almashtirishlar soni qancha? 
    J: 
    5. Kitob tokchasidagi 10 ta matematika va 8 ta fizika kitoblarining 
    o„zaro o„rin almashtirishlari soni qancha? (Matematika va fizika 
    kitoblari o„zaro aralashib ketishi mumkin emas). Ularni o„zaro 
    aralashtirmasdan nechta o„rin almashtirish bajarish mumkin?
    J: 
    6. Har bir raqam bir marta uchraydi degan shartda 1,2,3,4,5,6 
    raqamlaridan birinchi raqami 2 ga va oxirgi raqami 5 ga teng bo„lgan 
    nechta olti xonali son tuzish mumkin? 
    J:
    2.4. Guruhlashlarga (gruppalashlar) doir misollar 
     
    1-misol. Qavariq to„qqizburchakning diagonallari sonini toping. 
    Yechish: Ma‟lumki, qavariq ko„pburchakning diagonallari uning 
    biror burchagidan chiquvchi va shu burchakka qo„shni bo„lmagan 
    burchaklarni tutashtiruvchi chiziqlardan iborat. Agar aylanada yotgan 9 
    ta nuqtani tutashtirsak, qavariq to„qqizburchak hosil bo„ladi. Bu 
    nuqtalardan o„tuvchi barcha vatarlar sonidan ko„pburchakni tomonlarini 
    hosil qiluvchi vatarlar sonini ayirib tashlasak, qavariq ko„pburchakning 
    diagonallari soni hosil bo„ladi. Umumiy vatarlar soni 9 ta elementdan 2 
    tadan tuzilgan guruhlashlar (kombinatsiyalar) soniga teng. Bu vatarlar 
    bir-biridan hech bo„lmaganda bitta nuqtasi bilan farq qiladi. Shartga 
    ko„ra,
    uchun
    ta umumiy vatar mavjud. Qavariq to„qqizburchakning tomonlarini hosil 
    qiluvchi vatarlar 9 ta bo„lgani uchun diagonallar soni 36-9

    27 ta ekan. 

    Download 1,93 Mb.
    1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   85




    Download 1,93 Mb.
    Pdf ko'rish