76
paydo bo‗lishi mumkin. Shuning uchun ilovalar kerak bo‗lganda
tizim
funksionallaklariga kirishga ruxsat so‗rashi lozim (kamera, mikrofon va h.k.).
Oliy ta‘lim tizimida ta‘limiy mobil ilovalardan foydalanishning pedagogik
asoslarini ko‗rib chiqish mobil ta‘lim jarayoni bilan bog‗liq muhim xususiyatlarni
aniqlash, umumlashtirish va tizimlashtirishni taqozo etadi.
V.A.Slastenin, I.F.Mishenko, E.N.Shiyanov lar pedagogik jarayonni dinamik
pedagogik
tizim sifatida, rivоjlаntiruvchi va tarbiyаviy vаzifаlаrni hаl qilishgа
qаrаtilgаn о‗qituvchi va о‗quvchilarning mаxsus tаshkil etilgаn, mаqsаdli о‗zaro
hamkorligi sifatida qaraydilar [129]. Ular pedаgogik vаzifаni pedаgogik jаrаyonning
asosiy birligi deb hisoblаydilаr. Ushbu muаlliflar pedаgogik vаzifаni о‗qituvchi va
о‗quvchilar аniq mаqsаdlаrining о‗zаro tа‘siri bilаn tаvsiflаnаdigаn ta‘lim hоlati deb
hisоblashadi va muammоlarni hal qilishning о‗zaro bog‗liq bо‗lgan tо‗rtta bosqichini
ta‘kidlashadi: a) vaziyatni tahlil qilish va pedagogik vazifani shakllantirish; b)
yechimlarni loyihalash va berilgan shartlar
uchun optimal yechimni tanlash; c)
amaliyotda muammoni hal qilish rejasini amalga oshirish, shu jumladan o‗zaro
hamkorlikni tashkil etish, pedagogik jarayonning borishini tartibga solish va tuzatish;
d) yechim natijalarini tahlil qilish.
A.M.Stolyarenko pedagogik jarayonning samaradorligini tavsiflab, uning
yaxlitligi, o‗zaro ta‘sir qiluvchi ta‘lim, tarbiya, o‗qitish
va rivojlantiruvchi kichik
tizimlar va tarkibiy qismlar bilan to‗ldirilishiga ishora qiladi [130].
A.V.Xutorskoy ta‘lim jarayonini ta‘lim natijalariga erishish uchun maxsus
tashkil etilgan muhitda o‗rganish sub'yektlari holatlarining pedagogik jihatdan asosli,
izchil, uzluksiz o‗zgarishi deb qaraydi [136].
Pedagogik
jarayon
pedagogika
fanining
eng
muhim
fundamental
kategoriyalaridan biridir. Masalan, I.P.Podlasiyning fikricha, ―pedagogik jarayon - bu
pedagog va tarbiyachilarning belgilangan maqsadga erishishga qaratilgan va holatning
oldindan rejalashtirilgan oʻzgarishiga, tarbiyachilarning xossalari va sifatlarining
oʻzgarishiga olib keladigan rivojlanuvchi oʻzaro taʼsiridir‖ [121].
Har qanday jarayon harakat, o‗zgarish va boshqalar bilan tavsiflanadi.
Bizning
tadqiqotimizda ta‘limiy mobil ilovalar ishtirokidagi pedagogik jarayon shaxsni
77
tarbiyalash hamda umumiy rivojlanish muammolarini hal qilishga qaratilgan va
talabalar o‗rtasidagi rivojlanayotgan o‗zaro munosabatlar sifatida qaraladi. Bunday
xususiyatlar har qanday faoliyatda o‗zaro ta‘sirga xos bo‗lib, pedagogik jarayonning
maqsadli,
mazmunli, tashkiliy-faoliyat, tahliliy va ishlab chiqarish komponentlari
hisoblanadi hamda mobil ta‘limning pedagogik jarayoniga mos keladi [75].
