79
tanlangan usullari, vositalari va shakllarini amalga oshirish; barcha sub'yektlarning
o‗zaro ta‘sirini ta`minlash; qulay sharoitlar yaratish, shu jumladan xavfsizlik va
ekologik tozalikni ta`minlash; talabalarning faolligini rag‗batlantirish bo‗yicha
turli
tadbirlarni amalga oshirish. Asosiy bosqichda pedagogik o‗zaro hamkorlik, nazorat
qilish, jarayonni tartibga solish, ta‘lim sub'yektlari faoliyatining mazmuniga tezkor
tuzatishlar kiritish amalga oshiriladi.
Yakuniy bosqichda olingan natijalarni tahlil qilish amalga oshiriladi.
Mobil
ilova yordamida o‗qituvchi talabalar tomonidan test topshiriqlari bajarilishining
tahlili, nazorat va laboratoriya ishlari bo‗yicha hisobotlar, o‗quv natijalarini talaba
bilan birgalikda muhokama qilishdan foydalanib, qo‗yilgan
vazifalarning yechilish
darajasini baholaydi.
Ta‘limiy mobil ilovalardan foydalanilgan o‗quv jarayonining ichki tuzilishini
grafik shaklida taqdim etadigan bo‗lsak (2.14-rasmga qarang), bunday yondashuv
bilan, bizning fikrimizcha, o‗quv jarayonining muhim xususiyatlarini, shuningdek, uni
amalga oshirishning didaktik yondashuvlarini tushunish mumkin.
Birinchidan, bunday ta‘lim ikki tomonlama uzluksiz kechadi. Mobil ilovalar
ishtirokidagi ta‘lim jarayonida o‗quv va kognitiv faoliyatning har bir bosqichida
o‗qituvchi va o‗quvchi o‗rtasida yaqin aloqani ta`minlanadi. Bunday o‗zaro ta‘sir
bo‗lmasa, jarayon boshqarib bo‗lmaydigan, xaotik bo‗lib qoladi.
Ikkinchidan, ta‘limiy mobil ilovalar ishtirokidagi o‗quv jarayoni strukturasining
alohida tarkibiy qismlarini ajratib ko‗rsatishda uni amalga oshirish haqida tasavvurga
ega bo‗lish lozim. Bunday vaziyatda ta‘lim jarayonini tashkil etish quyidagilarni o‗z
ichiga oladi: tinglovchilarning o‗quv faoliyatining maqsad
va vazifalarini aniqlash;
tinglovchilarning bilimga bo‗lgan ehtiyojini va o‗quv faoliyatini rag‗batlantirishni
shakllantirish; tinglovchilar tomonidan o‗zlashtirilishi lozim bo‗lgan o‗quv
materialining mazmunini aniqlash; tinglovchilarning o‗quv va kognitiv faoliyatini
tashkil etish; tinglovchilarning o‗quv faoliyatiga hissiy-irodaviy xususiyat berish;
talabalarning o‗quv faoliyatini tartibga solish va nazorat qilish;
tinglovchilarning
o‗quv faoliyati natijalarini baholash.
80
Uchinchidan, ta‘limiy mobil ilovalar ishtirokidagi ta‘lim jarayonining barcha
bosqichlarida o‗quv va kognitiv faoliyatni faollashtirish zarurligini hisobga olish
kerak.
To‗rtinchidan, o‗quv materialini tizimlashtirish, uni mantiqiy tugallangan
didaktik birliklar, bloklar, modullarga bo‗lish zarur [79].
Mobil ilovalarning sifati undan foydalanuvchilar
uchun foydalanish
qulayligini va dasturning maqsadli auditoriyasi orasida mashhurligini, reytingini,
o‗rnatishlar soni, sharhlarni belgilaydi.
Mobil ilovani yaratishdan oldin dasturchi ikkita asosiy jihatdan kelib chiqadi:
1) Ilovaning maqsadli auditoriyasi (jinsi, yoshi, faoliyat sohasi);
2) Mobil ilovani yaratish maqsadi.
Mobil ilova maqsadli auditoriya uchun qulay bo‗lishi va u yaratilgach
qo‗yilgan maqsadni bajarishi kerak. Ushbu asosiy jihatlarga qo‗shimcha ravishda,
mobil ilova yuqori sifatli bo‗lishi va raqobatchilarning ilovalaridan yaxshiroq
bo‗lishi kerak. Sifatni baholash eng yaxshi aniq belgilangan
beshta mezonlarga
muvofiq amalga oshiriladi.