• Sintaksis xatoliklari
  • V BOB. WWW-TEXNOLOGIYA VA HTML TILI EOF
  • UYGA VAZIFA 45-dars. PYTHONDA XATOLIKLAR BILAN




    Download 27,94 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet111/153
    Sana19.05.2024
    Hajmi27,94 Mb.
    #244031
    1   ...   107   108   109   110   111   112   113   114   ...   153
    Bog'liq
    10-sinf yangi

    UYGA VAZIFA
    45-dars. PYTHONDA XATOLIKLAR BILAN
    ISHLASH
    Har qanday, ayniqsa katta hajmli, dasturlarda xatoliklar uchrab turishi mumkin. Bunday 
    holat esa dasturning ishlamasligiga yoki dastur kerakli ishni bajarmasligiga olib keladi. 
    Xatoliklarning sabab va turlari ko‘p. 
    Sintaksis xatoliklari
    Dasturchi dasturlash tilining o‘zini ishlatishda xato qilishi mumkin. Masalan, dastur kodini 
    uning yozilishi talablariga rioya qilmagan holda yozish: o‘zgaruvchi nomini raqam bilan 
    boshlash, keraksiz joyga qo‘yilgan nuqta, ochilmay yoki yopilmay qolgan qavslar va h.k. 
    Bunday xatoliklar sintaksis xatoliklari deb ataladi. Ular til sintaksisining buzilishi, tinish 
    belgilarining tushirib qoldirilishi natijasida yuzaga keladi.
    Python interpretatori noto‘g‘ri iboraga duch kelganida, uni qanday talqin qilishni bilmaydi. Shu 
    boisdan u dasturning bajarilishini to‘xtatadi va xatolik yuz bergan joyni anglatuvchi tegishli 
    xabarni ko‘rsatadi.
    Yuqoridgi misolda “SyntaxError” sinfiga tegishli xatolikga yo‘l qo‘yilgan. Xatolikning sababi – 
    o‘zgaruvchiga nom berishda birinchi belgi sifatida raqam ishlatilgan. Bu esa Python 
    sintaksisiga ziddir. 
    Xatolik bilan ishlashda xato yuz bergan matnni sinchkovlik bilan o‘qish va tahlil qilish muhim 
    ahamiyatga ega. Agar xatolikni tarjima qilishda qiyinchilik tug‘ilsa, “Google Translate” yoki 
    “Yandex Tarjimon” kabi onlyan xizmatlar yordamida tarjima qilib, xatoni to‘g‘rilash mumkin.
    EOL
    (ingl. 
    End of line
    – qator yakuni) xatoligi sintaksis xatolikning bir turi bo‘lib, odatda, qator 
    oxirida qo‘shtirnoq (birtinoq)ni yopish tushirib qoldirilganda yuzaga keladi.


    156
    156
    156
    156
    V BOB. 
    WWW-TEXNOLOGIYA VA HTML TILI
    EOF
    (ingl. 
    End of function
    – funksiya yakuni) xatoligi esa funksiya oxirida qavsni yopish 
    tushirib qoldirilganda yuzaga keladi. EOF xatoligining muammoli tomoni shundaki, Python 
    aynan qaysi funksiya yopilmay qolganini ko‘rsata olmaydi va dastur yakuniga ishora qiladi. 
    Dasturchi dastur kodini sinchiklab ko‘zdan kechirib chiqishiga to‘g‘ri keladi. 
    Yana bir eng ko‘p yo‘l qoyiladigan sintaksis xatoliklaridan biri bu – “Indentation Error” 
    xatoligidir. Pythonda, vaziyatga qarab, kod qator boshidan joy tashlab yoki joy tashlamasdan 
    yoziladi. Agar asossiz joy tashlansa yoki aksincha, kerakli joy tashlanmasa, “IndentationError” 
    xatoligi yuz beradi.
    Yuqoridagi misolda print funksiyasidan oldin qator boshida bo‘sh joy qolganligi uchun 
    dasturlash muhiti xatolikni aniqladi. 
    Ba’zi joylarda esa aksincha, bo‘sh joy tashlash yoddan ko‘tarilganligi sababli sintaksis xatolik 
    yuz beradi. Masalan “if-elif-else” shartlarining, “for”, “while” takrorlash sikllarining yoki “def” 
    funksiyasining tana qismida bunday xatoliklar kuzatilib turadi.
    Python qoidalariga ko‘ra, sintaksis xatolari, odatda, xatolik deb ataladi. Ammo aksariyat 
    hollarda dastur sintaksis xatosi bo‘lmasa ham, ishga tushirilganidan so‘ng ba’zi xatoliklarga 
    duch keladi . Bunday xatoliklar 
    istisno
    deb ataladi. Dastur ishlash jarayonida ko‘plab 
    istisnolarga duch kelishi mumkin.

    Download 27,94 Mb.
    1   ...   107   108   109   110   111   112   113   114   ...   153




    Download 27,94 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    UYGA VAZIFA 45-dars. PYTHONDA XATOLIKLAR BILAN

    Download 27,94 Mb.
    Pdf ko'rish