83
Qurol-yaroqlar:
o
‘q-yoy; sadoq – o‘qdon;
nayza;
choroyna – sovutning ostidan kiyiladigan temir to‘r.
Shashpar (shamshir)
– xanjarning bir turi.
Jig‘olibek Ravshanbekka bir o‘q-yoy yasab berib aytdiki, endi
umidimiz sendan, ovchilik qilib bir narsa topib bizlarni boqarsan, dedi [3]. Sodoqimda
bir o‘q qoldi, dedi
Go‘ro‘g‘li [3]. Nayza aytar men yarog‘man, yovni sanchishga yararman [3]. Arabning orqasida choroyna
bor ekan. O‘q uning tanasiga o‘tmadi [3]. Shashpar aytar mening ishim o‘n ikki bo‘lakdir boshim [3].
Boshqa tillardan o‘zlashma sifatida o‘tib, keyinchalik, eskirgan so‘zlar:
mashvarat –
maslahat
yig‘ilishi.
Chamlibelning katxudolari yig‘in–mashvarat etib aytdilarki, ey xaloyiq, Odibek o‘lgandan beri yur-
timiz sultonsiz qoldi [3]. Mehrob
– namoz o‘qiladigan joy.
Go‘ro‘g‘li ketmonni mehrobning tagiga qo‘yib,
yovani orqasiga qistirib o‘rnidan turdi [3]. Zakot – soliqning bir turi.
Zakotingni berib ketgil, Bozirgon[3].
Sim
– kumush;
zar – oltin.
Yemay yig‘ib sim-u zarni birga olib ketgan bormi [3]. Mahshar – qiyomat. Unutib
ro‘zi mahsharni oxiriga yetgan bormi [3].
Oziq-ovqat nomlari:
k
o‘mach – xamirdan qozonda qotirib pishi-riladigan non.
Hozir sen ikki ko‘mach
pishirib birini menga ber, birini o‘zing belingga tug dedi Jig‘olibek[3].
Uzunlik va og‘irlik o‘lchovlari:
gaz
(105 smga teng
” deyilgan bo‘lsa, etimologik lug‘atda 71 smga teng uzun-lik o‘lchovini anglatishi haqida kelti-
rilgan) [4];
arshin (0,71 metr);
botmon
– og‘irligi 20,16 kg dan 40,95 kg gacha (Xivada)
Otga mingan, bo‘yi
ikki gaz, eni bir yarim gaz
, ko‘zlari yonib turgan bir yigit [3]. O‘n sakkiz arshin ot mindim, Otdan armonim
qol
madi [3]. Yo‘qdir sening tengu toying, Ustingda uch botmon yoying [3].
