|
Inson organizmining tashqi muhitga moslashuvi
|
| bet | 57/207 | | Sana | 16.05.2024 | | Hajmi | 2,33 Mb. | | #237676 |
Bog'liq portal.guldu.uz-Xayot faoliyati xavfsizligi
Ish joyi muhitining ob-havo sharoiti insonning mehnat qilish qobiliyatiga, uning sog‘lig‘iga juda katta ta`sir ko‘rsatadi. Insonning hayot faoliyatida ob-havo omillarining deyarli salbiy yoki ijobiy xolatlarda ta`sirini bilish va uni mo‘`tadillashtirishga qaratilgan chora-tadbirlarni qo‘llash mehnat qilish jarayonida mehnat samaradorligini oshirishga ijobiy ta`sir ko‘rsatadi. Qo‘llanilgan chora- tadbirlar ba`zi sharoitlarda foydali bulishi yoki zararli bulishi mumkin. Ish bajarilayotgan joylarda havo harorati yuqori bulgan vaqtda ijobiy va harorat past bulgan vaqtda esa salbiy natija berishi kuzatiladi.
Ob-havo sharoitining doimo o‘zgarib turishida tana haroratining o‘zgarmasligini saqlashni inobatga olib organizmdagi biokimyoviy jarayonlar faoliyatiga yaxshi imkoniyat yaratadi. Tana harorat darajasining ortib ketishi issiqlash, tushib ketishi esa sovish deb ataladi. Issiqlash va sovish hayot faoliyatini buzuvchi halokatli xolatni vujudga keltiradi. SHuning uchun ham inson organizmida tashqi muhit bilan moslashuvchi fiziologik mexanizm mavjud bo‘lib, u markaziy asab tizimining nazorati ostida buladi. Bu fiziologik mexanizmning asosiy vazifasi organizmda modda almashinuvi natijasida ajralib chiqayotgan issiqlikning ortiqchasini tashqi muhitga chiqarib, issiqlik nisbatini saqlab turadi. Ish joylaridagi ob-havo sharoitini havoning quyidagi ko‘rsatkichlari belgilaydi:
Bulardan tashqari ob-havo sharoitiga ta`sir qiluvchi ishlab chiqarish omillari ham mavjud. Bular har xil mashina-mexanizmlar materiallari yuzalaridan tarqaladigan issiqlik nurlari bo‘lib, havo haroratini oshirishga olib keladi. YOz paytlarida korxona hovlisida to‘xtab turgan mashinalar va boshqa temir beton hamda asfal’t qoplamasi materiallaridan tarqalayotgan issiqligi xuddi alangadan
tarqalgan haroratga o‘xshaydi. Bular, albatta, korxona hududida havo haroratini oshiruvchi asosiy omillar bo‘lib hisoblanadi.
Bu omillar ta`siridan hosil buladigan harorat korxona xavo muhitining
|
| |
