88
1. Cloud Hosted Router (CHR) nima?
2. Mikrotik Router OS nima?
3. Cloud Hosted Router ni qanday yuklab olish mumkin?
4. Virtual mashinaga Cloud Hosted Router ni o‘rnatish jarayonini tushintiring.
5. Mikrotikda tarmoq interfeyslarining konfiguratsiyasi
haqida tushuncha
bering.
6. Virtual marshrutizator (Mikrotik) da foydalanuvchi yaratish ketma-
ketligini tushintiring.
7. Virtual marshrutizator (Mikrotik) da guruh yaratish ketma-ketligini
tushintiring.
8. Mikrotikda guruhlar uchun kirish huquqi siyosati nima uchun kerak?
89
6-LABORATORIYA ISHI (4 SOAT).
VMware ESXi GIPERVIZORINI O‘RNATISH VA
KONFIGURATSIYALARINI SOZLASH
6.1. Ishdan maqsad
VMware ESXi gipervizorini o‘rnatishni va dastlabki
konfiguratsiyalarini
sozlashni o‘rganish.
6.2. Topshiriq
1) Serverga VMware ESXi gipervizorini o‘rnating.
2) VMware ESXi gipervizorining dastlabki konfiguratsiyalarini sozlang.
3) VMware ESXi gipervizorining veb-interfeysiga ulaning.
4) VMware ESXi gipervizorida yangi foydalanuvchi yarating va unga rol
biriktiring.
6.3. Qisqa nazariy ma’lumotlar
VMware ESXi tavsifi.
VMware ESXi gipervizori – bu serverlarni
virtualizatsiya qilish uchun eng mashhur, funktsional va unikal dasturiy mahsulot.
Gipervizorning ommabopligi va korporativ sektorda keng qo‘llanilishi
ishlab
chiqaruvchilarga boshqa raqobatlashuvchi gipervizorlar duch kelayatgan xatolarni
tuzatishga imkon berdi. ESXi ni tanlash orqali,
hatto bepul versiyada ham, siz
boshqalarga qaraganda ancha barqaror ishlaydigan yuqori sifatli mahsulotni
olishingiz kafolatlanadi, buning uchun siz har doim to‘liq rasmiy ma’lumot,
hujjatlarni topishingiz mumkin. Rasmiy saytida qo‘shimcha ravishda, o‘rnatish va
fizik serverlardan virtual serverlarga ko‘chirish usullari, loyiha variantlari va boshqa
foydali materiallar tasvirlangan forumlar va bloglar mavjud (6.1-rasm).
90
6.1-rasm. VMware ESXi gipervizori asosidagi virtual mashinalar
ESXi gipervizorining asosiy vazifasi fizik serverda
virtual mashinalarni
yaratishdir. Korporativ sektorda ishlatiladigan barcha asosiy versiyalar mehmon
operatsion tizimlari sifatida qo‘llab-quvvatlanadi.
O‘ziga xosligi shundaki, ESXi deyarli noldan yozilgan bo‘lib, distributivning
hajmi 348 MB ni tashkil etadi, ularning aksariyati ko‘p
sonli operatsion tizimlar
uchun drayverlardir (VMware tools). Gipervizorning o‘zida ortiqcha narsa yo‘q,
hamma narsa serverni virtualizatsiya qilish vazifalarini bajarishga qaratilgan. Va
ortiqcha narsa bo‘lmaganda, buzilish ehtimoli sezilarli darajada kamayadi.
Mahsulotni boshqarishning soddaligi hatto tajribali bo‘lmagan administratorlarga
ham o‘z kompaniyasida virtualizatsiyani tushunishga va ishlatishga imkon beradi.
VMware vSphere.
VMware ESXi gipervizoridan foydalanish bepul hamda
qo‘shimcha dasturiy ta’minotni talab qilmaydi. Agar administratorda bir nechta fizik
serverlar bo‘lsa va VMware dan virtualizatsiya platformasining to‘liq
imkoniyatlarini ochish zarur bo‘lsa, gipervizorlar,
virtual mashinalar va
sozlamalarni boshqarish markazi zarur. VMware vCenter serveri bu vazifani
bajaradi. Va serverlarni virtualizatsiya qilish dasturiy mahsulotlarining umumiy
to‘plami VMware vSphere deb nomlanadi (6.2-rasm).
91
6.2-rasm. VMware vSphere ning umumiy tuzilishi
Rasmda VMware vSphere virtualizatsiya platformasining odatiy diagrammasi
ko‘rsatilgan. U quyidagi elementlardan iborat:
umumiy saqlash tizimi, ESXi
hypervisor o‘rnatilgan fizik serverlar, boshqaruv uchun vCenter serveri.
Administrator vCenter yoki alohida ESXi xostlariga HTML5 yoqilgan brauzer
orqali ulanishi mumkin (ilgari vSphere client ishlatilgan).
Tarmoq qurilmalari
rasmda ko‘rsatilmagan.
