CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL
OF SCIENTIFIC RESEARCH
ISSN: 2181-2489
VOLUME 2
ǀ ISSUE 5
ǀ 2022
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=4.63)
Passport:
http://sjifactor.com/passport.php?id=22230
530
UZBEKISTAN |
www.caajsr.uz
dasturlarining roʼyobga chiqarila boshlanishi bilan bir
necha minglab ish joylari
sog’lomlashuviga, qulay va xavfsiz mehnat sharoitlari yaratilishiga erishildi.Yuqorida
aytib o’tganimdek 2019-yil 7-martda qabul qilingan
“Xotin-qizlarning mehnat
huquqlari kafolatlarini yanada kuchaytirish va tadbirkorlik faoliyatini qoʻllab-
quvvatlashga oid chora-tadbirlar” ga asosan:
“Xotin-qizlar tadbirkorlik markazlari tashkil etilmoqda. Ular uzoq muddat bola
parvarishlash ta’tilida boʻlgan, mushkul iqtisodiy ahvolga
tushgan ayollarni kasblar
boʻyicha qayta tayyorlashga koʻmaklashadi, ayollarning biznes yuritish koʻnikmalarini
shakllantiradi, ularga maslahatlar beradi va amaliy yordam koʻrsatadi. Tadbirkorlik
bilan shugʻullanish istagini bildirgan хotin-qizlar tuman (shahar) hokimi va хotin-qizlar
qoʻmitasi tomonidan shakllantiriladigan roʻyхat asosida maхsus oʻqitish dasturi
boʻyicha oʻqitiladi. Maхsus dasturlarni muvaffaqiyatli oʻzlashtirganlarga tuman (shahar)
хotin-qizlar qoʻmitasi tavsiyasiga koʻra tadbirkorlik faoliyatini yoʻlga qoʻyish
uchun
imtiyozli kredit beriladi. Kredit muddati 6 oylik imtiyozli davr bilan 3 yildan oshmaydi,
stavka – yillik 8%. Buning uchun Xotin-qizlarni va oilani qoʻllab-quvvatlash jamoat
fondi banklarga har yili 100 mlrd soʻm ajratadi, uning kamida yarmi qishloq joylardagi
хotin-qizlarning biznesini rivojlantirishga yoʻnaltiriladi” – deyilgan va bundan tashqari
boshqa bir qancha ayollarni mehnat huquqlarini kafolatlari ko’rsatib o’tilgan.
Ayollarni mehnat jarayonida muhofazalash Mehnat kodeksining 224-238-
moddalarida ko‘zda tutiladi. Mehnat kodeksining XIV bobida ayrim toifadagi
xodimlarga,
ayollarga, yoshlarga beriladigan qo‘shimcha kafolat va imtiyozlar ko‘rsatib
berilgan.
Mehnat kodeksining 224-moddasida homilador ayollarni va bolasi bor
ayollarni ishga qabul qilishdagi kafolatlar keltirib o’tilgan. Homiladorligi yoki
bolasi borligi sababli ayollarni ishga qabul qilishni
rad etish va ularning ish
haqini kamaytirish taqiqlanadi. Homilador ayolni yoki uch yoshga to‘lmagan bolasi
bor ayolni ishga qabul qilish rad etilgan taqdirda ish beruvchi rad etishning sabablarini
yozma ravishda ma’lum qilishi shart. Mazkur shaxslarni ishga qabul qilish rad
etilsa ular sudga shikoyat qilish huquqiga ega hisoblanadi.
Ayollar
mehnatining qo‘llanishi taqiqlanadigan ishlar O‘zbekiston
Respublikasi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi hamda O‘zbekiston
Respublikasi
Sog‘liqni
saqlash
vazirligi,
O‘zbekiston
kasaba
uyushmalari
Federatsiyasi Kengashi va korxona vakillari bilan kelishilgan holda tasdiqlanadi.
Ish davomida tibbiy xulosaga muvofiq homilador ayollar sog‘lig‘ida
ishga
bog‘liq o‘zgarishlar ehtimoli mavjud bo‘lganda, ularning xizmat ko‘rsatish me’yorlari
o‘zgartiriladi. Ba’zi hollarda o‘rtacha oylik ish haqi saqlangan holda, yengilroq
yoxud noqulay ishlab chiqarish omillarining ta’siridan holi,
zararsiz ishga
CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL
OF SCIENTIFIC RESEARCH
ISSN: 2181-2489
VOLUME 2
ǀ ISSUE 5
ǀ 2022
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=4.63)
Passport:
http://sjifactor.com/passport.php?id=22230