Bog'liq o-zbekiston-respublikasida-ayollar-mehnat-faoliyatini-muhofaza-qilishning-ahamiyati-va-ularga-yaratilayotgan-shart-sharoitlar
531 UZBEKISTAN | www.caajsr.uz o‘tkazilishi mumkin. Farzandi ikki yoshga to‘lmagan ayollar avvalgi ishini
bajarishi imkoni bo‘lmagan taqdirda, avvalgi ishidagi o‘rtacha oylik ish haqi
saqlangan holda, bolasi ikki yoshga to‘lgunga qadar yengilroq ish bilan
ta’minlanishi zarur.
Mehnat muhofazasining me’yoriy hujjatlariga ko’ra homilador ayollarni va o‘n
to‘rt yoshga to‘lmagan bolasi (o‘n olti yoshga to‘lmagan nogiron bolasi) bor
ayollarni ularning roziligisiz tungi ishlarga, ish vaqtidan tashqari ishlarga, dam
olish kunlaridagi ishlarga jalb qilishga va xizmat safariga yuborishga yo‘l
qo‘yilmaydi. Shuningdek homilador ayollar va uch yoshga to‘lmagan bolasi bor
ayollar tungi ishlarga jalb qilinmasligi kerak.
Uch yoshga to‘lmagan bolalari bor, budjet hisobidagi korxonalarda qonun
bo‘yicha ishlayotgan, ayollarga ish vaqtining haftasiga o‘ttiz besh soatli qilib
belgilangan muddati joriy etilishi mumkin.
Homilador ayolning, o‘n to‘rt yoshga to‘lmagan bolasi (o‘n olti yoshga
to‘lmagan nogiron bolasi) bor ayolning, shu jumladan homiyligida shunday bolasi bor
ayolning yoki oilaning betob a’zosini parvarish qilish bilan band bo‘lgan
shaxsning iltimosiga ko‘ra, ish beruvchi tibbiy xulosaga muvofiq ularga to‘liqsiz ish
kuni yoki to‘liqsiz ish haftasi (119-modda) belgilashga majbur hisoblanadi.
O‘n ikki yoshga to‘lmagan ikki va undan ortiq bolasi yoki o‘n olti yoshga
to‘lmagan nogiron bolasi bor ayollar har yili uch ish kunidan o‘n to‘rt kalendar
kundan kam bo‘lmagan muddat bilan ish haqi saqlanmagan ta’til olish huquqiga ega.
Bunday ta’til yillik ta’tilga qo‘shib berilishi yoki ish beruvchi bilan kelishib
belgilanadigan davrda undan alohida (to‘liq yoki qismlarga bo‘lib) foydalanilishi
mumkin.
Alohida aytib o’tishim lozimki 2018-yil 12-noyabrdagi “18 yoshdan kichik bo’lgan
qizlar va ayollar uchun o’g’ir yuklarni qo’lda ko’tarish va tashishda yo’l qo’yilishi
mumkin bo’lgan yuklama me’yorlari” tasdiqlangan. Ushbu sanitariya me’yorlari 18
yoshdan kichik bo'lgan qizlar va ayollar tomonidan og'ir yuklarni ko'tarish va tashish
bilan bog'liq bo'lgan ishlarning bajarilishida maqbul mehnat sharoitini ta’minlash,
reproduktiv funktsiyasini va salomatligi holati buzilishining oldini olish maqsadida
o'rnatiladi hamda bu sanitariya me’yorlari va qoidalariga mulk shaklidan qat’i nazar
barcha korxonalar, tashkilotlar va birlashmalar hamda alohida shaxslar tomonidan rioya
qilishlari majburiydir.
Аyollar mehnatini muhofaza qilish faqat ular mehnatdan foydalanish taqiqlangan
ish va kasblarni belgilash, ular koʼtarishi yoki tashishi mumkin boʼlgan yuk
meʼyorlarini belgilashdangina iborat boʼlmay, boshqa koʼplab tashkiliy huquqiy
tadbirlar majmuini ham nazarda tutadi hamda ularning asosiy maqsadi, yuqorida
CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL
OF SCIENTIFIC RESEARCH
ISSN: 2181-2489
VOLUME 2 ǀ ISSUE 5 ǀ 2022
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=4.63)
Passport:
http://sjifactor.com/passport.php?id=22230
