Xakimov jamshid oktyamovich kompyuterli loyihalash

Download 6,54 Mb. Pdf ko'rish
bet	21/206
Sana	19.02.2024
Hajmi	6,54 Mb.
	#158935

1 ... 17 18 19 20 21 22 23 24 ... 206

Bog'liq
Kompyuterli Loyihalash

3.1.6. Protsessor razryadliligi
Tashqi shinalar orqali protsessorga kiruvchi informatsiya -
ma’lumotlar va komandalar kiradi. Ma’lumotlar arifmetik-mantiqiy
qurilmada komandalarga muvofiq ishlovdan o‘tadi, natija tashqi shinaga
chiqariladi. Protsessoming hamma sxemalari qanchalik ko‘p razryadlarga
ega bo‘lsa, u vaqt birligida shunchalik ko‘p informatsiyaga ishlov beradi,
ya’ni kompyuter unumdorligi bevosita protsessor razryadliligiga bogiiq.
SHK uchun birinchi protsessorlar (8086 va 80286) o‘n olti razryadli
edi. Uchinchi avloddan (80386 protsessori) boshlab ular 32 razryadli
bo‘ldi va hzirgi kunda 64 razryadli protsessor ishlab chiqilgan va keng
qo’llanilmoqda.
3.1.7. Protsessor chastotasi
Razryadlilikdan tashqari takt chastotaning ahamiyati ham katta
(protsessor unga hisoblangan boTadi). Takt chastota megagers (MGs) va
gigagers (GGs)larda o‘lchanadi. Bir megagers - bu bir sekundda million
takt, bir gigagers esa - milliard taktdir. Har bir taktda protsessor hisoblash
operatsiyasining qandaydir boTagini bajaradi, shu sababli takt chastota
qanchalik yuqori bo‘lsa, protsessor kelayotgan ma’lumotlarni shunchalik
tez ishlaydi.
Protsessor ishining tezligi dastur sifatiga qanday bog‘langan?
Tezroq ishlaydigan protsessor dasturchilarga dastur tuzishga
boshqacharoq yondashish imkonini beradi. Masalan, kompyuter o‘yinlari
kabi dasturlarni ko'raylik: dushmanlar qanday harakatlanishgan bo‘Isa
shunday harakatlanaverishadi, lekin protsessorda boshqa ishlar bilan,
masalan, tovush va grafika bilan shug‘ullanishga ko‘proq imkoniyat
boiadi. Dushmanlar «haqiqiyroq» boTishadi va siz avtomat shovqinidan
tashqari otilgan gilzalar jarangini eshitasiz, kelajakda esa hidlami aks
ettirish uchun qurilmalar paydo bo‘lganda, porox hidini ham sezasiz.
3.1.8. Protsessor bo ‘linmalari
Protsessor onalik platasining boiinmasiga o‘matiladi (onalik platasi
haqida ma’lumot keyin beriladi). Biz tayyor yig‘ilgto kompyutemi sotib
olayotganimizda, bizni protsessor qanday bo‘linma bilan onalik platasiga
biriktirilgani
qiziqtirmaydi.
Lekin
keyinchaiik
biz
protsessomi
almashtiradigan boTsak,
bo‘linmalar haqidagi tushunchalarga ega
boTishimiz kerak.
41

LGA korpusi
LGA (Land Grid Array) tipidagi korpus PGA korpusiga o‘xshaydi,
lekin protsessorda oyoqlar o'rniga kontakt sirtlari joylashgan.
«Oyoqlar» esa endi bevosita protsessor bo‘linmasida joylashgan.
Bunday yangi protsessomi o'matish jarayoni nafaqat sezilarli darajada
osonlashdi, balki kontakt oyoqlarining bexosdan sinishi nuqtayi nazaridan
xavfsizroq va kontaktning sifati nuqtayi nazaridan ishonchliroq bo‘ldi.
3.4-rasm. Socketlar turlari

Download 6,54 Mb.

1 ... 17 18 19 20 21 22 23 24 ... 206

Download 6,54 Mb.

Pdf ko'rish