|
“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
Pdf ko'rish
|
| bet | 112/520 | | Sana | 16.05.2024 | | Hajmi | 8,74 Mb. | | #237908 |
Bog'liq 03 04 2024 Yashil iqtisodiyot sari anjuman materiallari to\'plami“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
115
инсонлар гуруҳи.
Суғурта битимининг асоси - бир томоннинг маълум тасодифий ҳодисалар
рўй берганда тўловни амалга ошириш тўғрисидаги ваъдасидир. Бундай ваъда
учун тўлов дарҳол олинади ва баъзи вақтдан кейин бажарилиши мумкин ёки
унинг бажарилиши умуман керак бўлмайди. Шу боис суғурта қилишда бундай
ваъдалар бераётган шахслар, уларнинг молиявий ҳолати ва истеъмолчилар
ҳуқуқларига риоя этилиши устидан назорат ўрнатиш жуда муҳим. Анъанавий
суғурта соҳасида бу назоратни тартибга солувчи ва монополияга қарши
хизматлар вакили бўлган давлат, шунингдек, профессионал уюшмалар
(масалан, ўзини ўзи тартибга солувчи ташкилотлар) амалга оширади.
P2P концепцияси доирасида давлат истеъмолчилар ҳуқуқларини назорат
қилиш ва ҳимоя қилиш учун деярли ҳеч қандай имкониятларга эга эмас. Шу
сабабли, P2P суғурта операцияларининг ишончлилиги расмий суғурта
ташкилоти билан тузилган суғурта шартномасига қараганда анча паст
(айниқса, умумий P2P ва хусусан суғурта P2Pси бўйича ривожланмаган
меъёрий базани ҳисобга олган ҳолда).
Юқоридагиларни ҳисобга олган ҳолда, P2P ғояси кўпроқ ёки камроқ
даражада самарали амалга оширилиши мумкин бўлган суғурта соҳаларини
тахминан кўрсатиш мумкин.
Биринчи навбатда, бу жисмоний шахслар учун “суғуртанинг оммавий
риск туғдирувчи турлари”, деб аталади. Улар маълум бир стандарт хавф-
хатарлар тўпламига дучор бўлган жуда кўп миқдордаги ўхшаш, нисбатан
арзон
объектларнинг
мавжудлиги
билан
тавсифланади.
Суғурта
суммаларининг пастлиги ва “рискнинг соф қиймати” сабабли транзакция ва
ишни юритиш харажатлари анъанавий суғурталовчиларда суғурта нархининг
муҳим қисмини ташкил қилади. Агар кўрсатиб ўтилган харажатларнинг янада
паст бўлган даражасига эга суғуртанинг муқобил вариантлари юзага келса
улар ушбу майдонда анъанавий суғурта корхоналари билан рақобатлаша
оладилар.
Иккинчидан, P2P суғуртаси доирасида муайян рискларга эга бўлган
потенциал суғурталовчиларнинг айрим тоифалари ҳимоя топиши мумкин,
улар учун анъанавий суғурталовчилар мос келадиган маҳсулотларни умуман
таклиф қилмайдилар ёки улар учун суғурта шартлари мижознинг
эҳтиёжларига жавоб бермайди (турли экстремал спортчилар ва бошқалар).
Учинчидан, P2P доирасида стандарт шартларни кенгайтирадиган ёки
классик суғурталовчиларнинг суғурта қоидаларидан турли истисноларни
қамраб оладиган қўшимчалар оддий суғурта шартномаларига таклиф этилиши
мумкин. Бунга каско суғурта шартномалари бўйича франшиза доирасидаги
қоплаб беришни мисол қилиб кўрсатиш мумкин. Бундай ҳолда, суғурта
ҳодисаси содир бўлганлиги факти ва зарар миқдори суғурта корхонаси
томонидан белгиланади, P2P суғурталовчиси эса фақат унинг тақдирига
эргашади ва франшиза миқдорида тўловни амалга оширади. Шу билан кичик
P2P суғурталовчилари мустақил равишда амалга оширишлари қийин бўлган
суғурта ҳодисасини тўлиқ текшириш ва зарарни баҳолаш билан боғлиқ барча
|
| |
